Franse melkveehouders in de clinch met Lactalis

Zolang er geen akkoord is voor een nieuwe melkprijs voor 2024, houdt Lactalis de basisprijs voor januari blijft ongewijzigd op het niveau van december, 40,50 euro per 100 liter. Inclusief premies en toeslagen kan dat oplopen tot 43,50 euro. Voor heel 2024 eisen de leveranciers een minimale melkprijs van 48,40 euro. Lactalis zegt niet verder te kunnen gaan dan 46,50 euro omdat de zuivelafzet in Frankrijk terugloopt, en ze zuivel wel betaalbaar willen houden voor mensen met een modale beurs. De leveranciersvereniging is hier niet mee akkoord.

Lactalis, eigendom van de steenrijke familie Besnier in Laval, voert al jaren de wereldranglijst aan als het gaat om zuivel. Het bedrijf is actief in 51 landen. In 2022 werd wereldwijd 22,6 miljard liter melk verwerkt, de omzet bedroeg 28,3 miljard euro.

Prijsformule

In Frankrijk verwerkt de onderneming 5,4 miljard liter melk, afkomstig van 12.000 bedrijven. De Franse melkprijs komt tot stand middels een overeenkomst tussen de leveranciersvereniging Unell en Lactalis. Daarvoor wordt een prijsformule gehanteerd waarin diverse kostenposten worden meegenomen. Die formule wordt regelmatig herzien, maar volgens Unell weigerde de Lactalis-groep begin januari op alle voorstellen van Unell in te gaan.

De leveranciers eisen met name dat de oplopende kosten worden gecompenseerd. Volgens de boeren zijn die met 5 procent gestegen, oftewel 2,40 euro per 100 kilo melk. Lactalis wil maximaal 1 procent (50 cent) van die gestegen kosten vergoeden. Daarnaast vinden ze dat Lactalis het risico van de verwerkingskosten van boter en poeder (30 procent van de prijsformule) voor de volle 100 procent bij de veehouders neerlegt. Er is een groot meningsverschil over hoe hoog die kosten precies zijn, en beide partijen worden het niet eens over de verdeling. Lactalis had vorig jaar te kampen met een forse prijsdaling op de internationale boter- en poedermarkt, waar de prijzen het afgelopen jaar halveerden, volgens het concern.

Moeizaam

Het botert al langer niet tussen de gangbare melkveehouders en Lactalis. Over de laatste vier maanden van vorig jaar kon maar moeizaam een melkprijsakkoord worden bereikt, dankzij de tussenkomst van een bemiddelaar.

Helft biomelk afgewaardeerd

Ook moest de Franse zuivelgigant vorig jaar de helft van haar biologische melk afwaarderen tot gangbare melk, omdat de vraag sterk terugliep. Gezien de almaar stijgende prijzen stapten consumenten af van de relatief dure biomelk, ten gunste van gangbare melk. De afzet van biologische melk zakte met 12 procent in in Frankrijk. Desondanks hield Lactalis ‘om haar leveranciers tegemoet te komen’ de bioprijs vorig jaar op 50,40 euro per 100 liter; 1,90 euro boven die van 2022. Lactalis zegt het grootste deel van de afwaardering naar bio voor eigen rekening te nemen, en maar een klein deel door te berekenen in de prijs van biomelk.