Rapport: haalbaarheid wettelijk verplichte weidegang gering
In maart dit jaar heeft de Tweede Kamer twee moties aangenomen die pleiten voor een wettelijke verankering van weidegang. Van Dam gaf toen aan dat hij eerst de voors en tegens daarvan onderzocht wilde hebben.
CLM en Wageningen UR hebben dat gedaan en zes maatregelen uitgewerkt (drie stimulerende en drie verplichtende) om weidegang te bevorderen. Staatssecretaris Van Dam heeft vandaag het onderzoeksrapport naar de Kamer gestuurd, maar hij laat de beoordeling van de maatregelen over aan een volgend kabinet.
Technisch moeilijk uitvoerbaar
Een van de maatregelen, het wettelijk verplichten van weidegang, lijkt volgens de onderzoekers moeilijk haalbaar. Verplichting is weliswaar 'effectief', maar de maatregel is technisch moeilijk uitvoerbaar, complex en arbeidsintensief. 'De haalbaarheid van een wettelijke verplichting voor het weiden van alle melkkoeien is gering' aldus het rapport.
Dit komt mede omdat er hoogstwaarschijnlijk rekening gehouden moet worden met uitzonderingen en/of overgangstermijnen voor niet-weidende bedrijven. De termijn waarop de maatregel is uit te voeren is, gezien de tijd die de politieke besluitvorming nodig heeft, in 2019.
Weidepremie vervalt
Naar verwachting komt door deze maatregel de huidige weidepremie die door zuivelverwerkers wordt betaald, te vervallen. Als in de markt een meeropbrengst voor weidemelk kan worden gehandhaafd, zal het nadeel van het wegvallen van de weidepremie minder groot zijn. Bij deze maatregel krijgen de huidige niet-weiders altijd een hogere melkprijs. Zowel met weidepremie doordat een deel van de weidepremie door de markt wordt opgebracht als zonder weidepremie doordat de huidige herverdeling van melkgeld vervalt, stelt het rapport.
Maatregelen
De andere uitgewerkte maatregelen zijn:
- Gerichte communicatie met en begeleiding van niet-weiders;
- Weiders voordelen bieden, zoals voorkeur bij uitgifte van pachtrechten of fosfaatrechten;
- Verhoging van de weidepremie per kilo melk;
- Weidegang als voorwaarde bij uitbreiding;
- Weidegang als onderdeel van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.
In het rapport worden duidelijk de voors en tegens aangegeven. Zo stellen de onderzoekers dat ook een verplichting om melkkoeien te weiden om in aanmerking te blijven komen voor (een deel van de) toeslagen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, technisch moeilijk uitvoerbaar is. De controle van weidegang komt bij de overheid te liggen en is complex en arbeidsintensief. De haalbaarheid hangt af van de politieke besluitvorming.
Het rapport is hier te downloaden.
