Apart keurmerk compost vrijloopstallen

In Nederland staan pakweg 40, 50 vrijloopstallen, vertelt Bram Hollander. Hij begeleidt het praktijknetwerk ‘Gebruikers Vrijloopstallen’, waarin twaalf melkveehouders mee doen. Een van de knelpunten waar gebruikers tegenaan lopen, zijn de zogenoemde thermofiele (warmteminnende) aerobe bacteriesporen (TAS).

Overleven

Bij het composteringsproces lopen de temperaturen op tot zo’n 60, 70 graden. De meeste kiemen en zaden worden daardoor afgedood, maar juist die TAS-bacteriën overleven dat. Vervolgens kunnen zij zich - bij gebrek aan concurrentie – ongehinderd vermeerderen, legt Hollander uit.

Voorbehandelen

Die TAS-bacteriën in de stalcompost kleven ook aan het uier. „Goed voorbehandelen helpt wel, maar je krijgt ze nooit 100 procent weg", weet de netwerkbegeleider.

Zuivelexport warme landen

Die bacteriën vormen een risico voor zuivelverwerkers die ingedikte melk of melkpoeder exporteren naar warme landen. Als de temperaturen hoog genoeg zijn, kunnen de TAS-sporen in die producten ontwaken en zich vermenigvuldigen.

„Dat is absoluut niet gevaarlijk voor de volksgezondheid, maar wel voor de houdbaarheid van producten", volgens de netwerkbegeleider. Reden waarom ook de zuivelindustrie kritisch meekijkt naar de ontwikkelingen.

Keurmerk stalcompost

Comgoed Compost, uitgever van het compostkeurmerk Keur Compost, komt daarom per 1 februari met een apart keurmerk voor stalcompost. Daarin wordt een maximum gesteld aan de hoeveelheid TAS die de compost mag bevatten. Die eis wordt ook elk jaar aangescherpt, aldus Hollander.

Uitgangsmateriaal

Compostbedrijven kunnen proberen de hoeveelheid TAS-bacteriën zo laag mogelijk te houden door bijvoorbeeld rekening te houden met de keuze van het uitgangsmateriaal, legt Hollander uit. TAS-bacteriën zijn grondgebonden, dus hoe minder grond en zand, hoe minder kans op op TAS. Compost gemaakt van teeltafval uit de glasgroentesector is bijvoorbeeld veel beter geschikt dan boomkwekerijcompost.

Ook zouden de bedrijven kunnen proberen om bij lagere temperaturen te composteren, zodat de natuurlijke balans in de bacterieflora beter behouden blijft, geeft hij aan.

Verontreiniging en drogestofgehalte

Verder stelt het keurmerk normen voor de maximale verontreiniging (deeltjes glas, metaal en plastic) en voor het drogestofgehalte. Dat moet minimaal 65 procent zijn, om voldoende mestvocht te kunnen absorberen.

Symposium

Op donderdag 13 februari 2014 wordt door Wageningen UR Livestock Research en de praktijknetwerken Gebruikers Vrijloopstallen en Humest een symposium georganiseerd over de stand van zaken uit onderzoek en praktijk.