Rabobank: melkprijs stijgt door in Q1 2022

De Rabobank presenteert vandaag haar vooruitzichten voor de zuivelmarkt in het vierde kwartaal van dit jaar. De melkproductie staat wereldwijd op de rem, nu. In het derde kwartaal kromp de Europese melkaanvoer met 0,2 procent ten opzichte van een jaar eerder. Voor het vierde kwartaal rekent de bank op een productiedaling van een half procent.
In Nederland speelt de productieteruggang ook al een aantal maanden. In september zette de daling flink door, met -4,1 procent, gevolgd door -4,2 procent in oktober. Die dalende beweging zette ook door in november, aldus de bank.
Hoge melkprijzen
Het beperkte aanbod van melk zorgt wereldwijd voor hoge melkprijzen. De gemiddelde melkprijs in de 27 EU-landen sprong sinds juli met 5,6 procent omhoog naar 38 euro per 100 kilo melk in oktober.
De Nederlandse melkprijs zit boven het Europees gemiddelde en is al even door de grens van 40 euro per 100 kilo heen. Rabobank verwacht een verdere stijging van de melkprijs, onder andere door toenemende Europese prijzen voor de meeste basiszuivelproducten, zoals boter en Goudse kaas.
Sectormanager melkveehouderij Marijn Dekkers: „De relatief lage voorraden, de beperkte groei in melkproductie en de sterke Europese vraag naar zuivel, zal ervoor zorgen dat een stijging van de Europese prijzen voor de meeste basiszuivelproducten tot in het eerste kwartaal van 2022 verder doorzet.”
Blijvend druk op de marges
Dat wil niet zeggen dat het geld bij Nederlandse melkveehouders over de plinten gaat klotsen. Stijgende kosten voor voer, kunstmest, arbeid en energie blijven drukken op de marges. De hogere melkprijzen zorgen op dit moment dan ook voor maar een beperkte extra financiële ruimte, aldus Dekkers.
Keerzijde is dat de huidige hoge melkprijzen ook juist voortkomen uit de krappe marges. Daardoor neemt het melkaanbod af. Dekkers: „Voor de Nederlandse melkveehouderij met relatief lage variabele kosten kan dit net het voordeel bieden waarmee men de marge wél in stand kan houden. Terwijl andere landen met hoge variabele kosten dit niet lukt.” De Rabobank verwacht voor de eerste maanden van 2022 een stabiele tot licht dalende melkproductie in Nederland.
Verschuiving in mestmarkt
De hoge aardgasprijzen zorgen daarnaast voor onrust in de kunstmestmarkt. Er is geen capaciteitsprobleem, maar vooral producenten van stikstofkunstmest lijken de productie met de huidige energieprijzen niet rendabel (genoeg) te vinden.
Dit leidt mogelijk tot een tekort aan kunstmest. En dat leidt weer tot onrust bij agrariërs, die worden gedwongen voor hoge prijzen kunstmest te kopen. De verhoudingen op de mestmarkt kunnen in 2022 weleens anders komen te liggen, denkt Dekkers. Afhankelijk van hoe het groeiseizoen zich ontwikkelt, kunnen er grotere afzetmogelijkheden voor rundveemest zijn bij akkerbouwers. „Voor enkele teelten en afhankelijk van de bemestingsnormen is kunstmest tot op zekere hoogte deels te vervangen door dierlijke mest.”

Tekst: Gineke Mons
Gineke Mons (1970) groeide op op een biologisch melkveebedrijf in Gelderland. Vanaf begin jaren 90 is ze werkzaam in de landbouwjournalistiek. Sinds 2008 als freelancer, met het accent op veehouderij en diergezondheid.
Beeld: Susan Rexwinkel
Bron: Rabobank