'Sojamelk schadelijker voor ecosysteem dan koemelk'

Het onderzoek is verricht door de Universiteit van Nottingham en de Sustainable Food Trust. Richard Young is directeur beleid van de Trust en auteur van het rapport. Hij stelt dat er binnen de veganistische beweging groepen zijn de zeer agressief campagne voeren tegen de melkveehouderij.

„Er moeten ook zeker wel dingen veranderen binnen de intensieve melkveehouderij, ook op het gebied van dierenwelzijn”, erkent Young tegenover de Britse site FoodIngredientsFirst. „Maar het probleem is dat de veranderingen die zij voorstaan, slechts gedeeltelijk zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, en bovendien de zaken eerder verergeren dan verbeteren.”

Grazend vee onmisbaar

Rundvee speelt juist een zeer belangrijke rol in het voedselsysteem, betoogt Young. „Op basis van ons onderzoek zien we dat grazend vee absoluut onmisbaar is voor een duurzame voedselproductie. De teelt van gras en de inzet van herkauwers zijn echt de enige manier om slechte, uitgeputte grond te herstellen, en tegelijkertijd nog steeds goed voedsel te produceren voor mensen.”

De onderzoekers hebben uitgerekend dat tegenover elke kilo soja die koeien vreten in het Verenigd Koninkrijk, 85 liter melk staat (totale hoeveel heid aan koeien gevoerde soja gedeeld op de totale melkproductie). Daarentegen kun je uit 1 kilo sojabonen maar 4,25 tot 7,50 liter sojamelk halen. Veganisten wijzen er echter op dat de zwaarste milieubelasting niet zozeer voor rekening komt van de soja die koeien vreten, maar van de methaan die ze uitstoten.

CO2-voetafdruk

Sojabonenmeel heeft daarentegen een zeer hoge CO2-voetafdruk als de soja is geteeld op bouwland dat recent is onttrokken aan savannes of bossen, stelt Young. Binnen de Europese Unie is er veel weerstand tegen genetisch gemodificeerde soja die in Noord-Amerika wordt geproduceerd. De toenemende wereldwijde vraag naar soja, en de importrestricties voor GM-soja in de EU, hebben echter de productie van soja in Latijns Amerika juist gestimuleerd – en dat gebeurt dan op land waarvoor regenwoud wordt gekapt, of waarvoor de savanne wordt ontgonnen, stelt Young.

„Er wordt ook onterecht aangenomen dat je jaar in, jaar uit voedsel kunt verbouwen op hetzelfde perceel, zonder dat dat land weer wordt teruggebracht naar grasland”, stelt hij. „Die fout hebben boeren in Engeland ook gemaakt. Daardoor is 40 procent van de landbouwgrond van het Verenigd Koninkrijk nu gedegenereerd.” Op dezelfde manier gingen ook de Romeinen 2000 jaar geleden de mist in in Noord-Afrika, beweert hij. “Daar is de grond nog steeds totaal uitgeput.”

Dieren

De onderzoeker wijst ook op een ander aspect van 'plantaardige melk' dat hem zorgen baart. „Denk maar eens aan alle grote en kleine dieren die hun habitat verliezen, of die doodgaan als gevolg van de teelt van sojabonen, amandelen en kokosnoten die de grondstof zijn van die plantaaardige drinks.”

Havermelk is hierop misschien een gunstige uitzondering, zegt Young, maar dat is dan weer niet geschikt voor baby's en kleine kinderen. „Havermelk is qua voedingswaarde inferieur aan koemelk, en de reststroom moet worden gevoerd aan varkens, als je de afvalstroom wilt terugdringen. Daarmee is havermelk vanuit veganistisch perspectief ook geen fraai alternatief.” De onderzoekers hopen dat ze met hun rapport kunnen bijdragen aan een meer feitelijk debat, en een meer evenwichtige discussie.

Lees meer over dit onderzoek op de website van de Sustainable Food Trust.