Wereldwijde melkproductie historisch hard gestegen in derde kwartaal


In 2025 zal de gezamenlijke productie van de 7 grootste exporterende regio’s (EU, VS, Nieuw-Zeeland, Australië, Argentinië, Brazilië en Uruguay) naar verwachting uitkomen op 331 miljoen ton. Dat is 2,2 procent, oftewel 7,3 miljoen ton, meer dan in 2024.
Australië is het enige land dat vanwege droogteperikelen niet bijdraagt aan dit overschot. Nieuw-Zeeland melkt in de piek van hun melkseizoen nu 4 procent meer melksolids (vet en eiwit).
De Verenigde Staten kende een groei van 3,7 procent in oktober. En ook Argentinië – bekend om wisselende aan- en afwezigheid op de wereldmarkt – melkt naar verwachting 9 procent meer in 2025 dan het jaar ervoor.
Hoge productie in oktober
Ook Europa doet een duit in het zakje. De Duitse melkaanvoer was in oktober + 6 procent, de Franse + 5 procent en de Nederlandse maar liefst +7.8 procent. De weekdata voor Duitsland laten tot en met de laatste week van november ook nog een groei van 8 tot 9 procent zien. Dit alles zet grote druk op de zuivelprijzen.
Daling runderslachtingen
In de EU werden in september ook 300.000 minder koeien geslacht dan vorig jaar: een daling van 7 procent ten opzichte van het jaar tot nu toe in 2024. Belangrijker nog: de export van fokvaarzen is vrijwel stilgevallen, met EU-volumes die 63 procent lager liggen dan een jaar eerder.
Ook de opbrengst per koe is aanzienlijk gestegen, zowel in kwantiteit als kwaliteit. Zo bevatte een liter Duitse melk deze zomer 0,04 gram meer vet en 0,05 gram meer eiwit vergeleken met vorig jaar, terwijl Deense melk in september een vettoename van 0,18 gram liet zien.
Veel melk verpoederd
Door het ruime aanbod aan melk geven producenten prioriteit aan producten met een langere houdbaarheid, in de hoop later te kunnen profiteren van betere marktomstandigheden (poeder en boter boven kaas). De productie van magere melkpoeder is de afgelopen maanden met dubbele cijfers gestegen, wat het ruime melkvolume weerspiegelt.
Volle melkpoeder blijft ondertussen achter vanwege het gebrek aan concurrentiekracht van de EU op wereldmarkten. De export van mager poeder biedt weinig verlichting: slechts +3 procent tot nu toe dit jaar, ondanks concurrerende prijzen. Dit komt deels door problemen met de Halal-certificering voor Algerije - de grootste exportbestemming van de EU voor mager poeder. Het land importeerde dit jaar 37 procent minder mager melkpoeder.
Herstel kaasprijzen laat op zich wachten
Naarmate de voorraden boter en melkpoeder toenemen, is de belangrijkste vraag wanneer de kaasprijzen beginnen te stijgen. Dit zou het begin betekenen van voorraadafbouw en een bredere herstelbeweging in zuivelprijzen. Verwacht wordt dat boter- en melkpoederprijzen volgen zodra de voorraden terugkeren naar niveaus die passen bij de tijd van het jaar.
Dit kan echter nog enkele maanden duren, vanwege de beperkte melkproductie in het eerste kwartaal van 2025, waardoor de vergelijking mank gaat. Bovendien is de kwaliteit van het in 2025 gewonnen kuilvoer heel goed.
'Herstel op langere termijn'
‘Voor de langere termijn verwachten we zeker herstel’, zo schrijven de Rabo-analisten. ‘De vraag naar zuivel is doorgaans redelijk goed, hoewel veel inkopers achterover leunen in afwachting tot nog betere prijzen.’
De EU exporteerde ondanks de fors hogere prijzen dit jaar in het eerste driekwart van 2025 toch 4,6 procent meer volumes dan in dezelfde periode vorig jaar, met name melkpoeder en liquide melk (dat laatste naar het VK), hetgeen de goede vraag weerspiegelt.
De lagere prijzen van de laatste weken zullen de vraag verder stimuleren en zo een deel van het herstel inluiden, voorspelt de bank. Daarbij speelt een licht zwakkere euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar een kleine gunstige rol. Enige uitzondering op de goede vraag is het al eerder genoemde Algerije, en China. China houdt door teruglopende binnenlandse vraag steeds meer volumes over voor de wereldmarkt, vooral in Azië.

Tekst: Gineke Mons
Gineke Mons (1970) groeide op op een biologisch melkveebedrijf in Gelderland. Vanaf begin jaren 90 is ze werkzaam in de landbouwjournalistiek. Sinds 2008 als freelancer, met het accent op veehouderij en diergezondheid.
Beeld: Agrio, Grafiek Rabobank
Bron: Rabobank
