CBS: stikstof- en fosfaatproductie onder mestplafond in 2023

Uit voorlopige cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de uitscheiding van mineralen door de Nederlandse veestapel blijkt dat de stikstofuitscheiding in de mest van koeien, varkens, kippen en ander vee de afgelopen jaar 4 procent onder het geldende stikstofplafond lag. In 2025 zal dit plafond dalen tot 440 miljoen kilo stikstof.

Melkkoeien en jongvee produceerden afgelopen jaar samen 277 miljoen kilo, wat 2,8 procent meer is dan het jaar ervoor. De stikstofuitscheiding van varkens en pluimvee daalde in dezelfde periode met 2,8 procent tot 138 miljoen kilo.

Afschaffing melkquotum

In de eerste twee jaar na 2015, het jaar waarin het melkquotum werd afgeschaft, nam het aantal melkkoeien en daarmee de mestproductie toe. Maatregelen om de omvang van de melkveestapel terug te dringen, zoals de invoering van fosfaatrechten, hebben sinds 2017 geleid tot een daling van de mestproductie. Sinds dat jaar is de stikstofuitscheiding van de veestapel met 41 miljoen kilo en de fosfaatproductie met 23 miljoen kilo afgenomen, waarbij de grootste bijdrage werd geleverd door een afname van de melkvee- en jongveestapel.

De productie van fosfaat door de Nederlandse veestapel bleef in 2023 5 miljoen kilo onder het fosfaatplafond van 150,7 miljoen kilo. De melkveesector produceerde 74 miljoen kilo fosfaat, wat minder is dan het jaar ervoor, terwijl de varkens- en pluimveesectoren gezamenlijk 55 miljoen kilo uitscheidden. Vanaf 2025 wordt het fosfaatplafond verlaagd tot 135 miljoen kilo.

Samenstelling ruwvoer

Dat de productie van stikstof in de melkveehouderij steeg, terwijl die van fosfaat door dezelfde dieren juist afnam, komt volgens het CBS onder andere door de samenstelling van het ruwvoer, zoals kuilgras en snijmaïs. Het stikstofgehalte van het in 2023 gevoerde kuilgras was door de weersomstandigheden hoger, terwijl het fosforgehalte juist lager was dan een jaar eerder.

De uitscheiding van stikstof en fosfaat via de mest door varkens en pluimvee neemt sinds 2016 af als gevolg van een krimpende veestapel, meldt het CBS.