'Kringlooplandbouw kan ook intensief'
'In mijn vorige blog heb ik geschreven over grondgebondenheid. Ik ben kritisch op de afspraken die zijn gemaakt. Naar mijn gevoel worden er afspraken gemaakt op basis van emotie in plaats van ratio. De Nederlandse rundveehouderij is grotendeels groot geworden door techniek, kennis en innovatie en klaarblijkelijk het meest efficiënt met koolstof, fosfor en stikstof en waterverbruik per liter melk. Natuurlijk is er ruimte voor bijvoorbeeld biologisch maar dat is niet de enige manier om te voldoen aan de wensen van de klant. Als de klant minder milieubelasting, gezonde dieren en gezonde voeding wil, hebben we meer gereedschappen in onze toolbox.
Bij Victoria Mengvoeders hebben we enkele jaren geleden, vooruitlopend op deze marktontwikkeling, onderzoek gedaan naar de fosforbenutting van melkvee. Samen met Provimi en Bayern Genetics hebben we langdurig in de praktijk en in samenwerking met dierenartsen onderzocht hoe de koe de fosfor, die zij aangeboden krijgt via het voer, benut. Natuurlijk gaat fosfor (als fosfaat) naar de melk en de botten en de rest gaat via mest en urine weer naar buiten. Dat laatste is van belang voor het Nederlandse fosfaatplafond. In 2017 hebben we als mengvoersector voermaatregelen genomen om onder dat plafond te komen. Helaas waren we genoodzaakt om generieke maatregelen met zijn allen af te spreken. Er moest snel gescoord worden en we moesten gebruik maken van de controlemogelijkheden van de overheid.
Wij hadden dat graag anders gedaan. We hebben namelijk voldoende kennis opgebouwd over de fosforhuishouding van de koe om nauwkeuriger te werken. Dat is beter voor de koe, het milieu en de portemonnee van de boer. Het kost echter meer moeite. Er moet meer maatwerk geleverd worden door de voerleverancier en er moet meer data worden verzameld, bijvoorbeeld de werkelijke fosforgehaltes in melk door de melkfabrieken. En last but not least, de overheid moet vertrouwen hebben in de sector dat ze dat allemaal netjes doet. Deze eisen komen ook allemaal terug bij de invoering van de Kringloopwijzer.
Uit onze onderzoeken blijkt dat er bij behoorlijk wat melkveebedrijven meer fosfor in de melk zit dan de forfaitaire norm, wel 15% meer, maar dat wordt in de kringloop helaas nog niet gewaardeerd. Daarnaast is het van belang te weten dat de levensfase van het dier bepalend is voor de fosforbehoefte in het voer. Als we die kennis benutten in de praktijk kunnen we gemiddeld lagere fosforgehaltes hanteren in het voer. Bovendien blijkt er minder fosfaat mee te komen met urine en mest (want meer in de melk). De kosten van extra mestafzet dalen daardoor flink. Een absolute win-win situatie dus. En een melkveehouder mag die mest aanwenden voor zijn eigen percelen voor bemesting, waardoor daar ook meer balans ontstaat.
Laten we kringlooplandbouw niet verwarren met producten aankopen en verkopen in een kleine regio. Kringlooplandbouw betekent het inzetten van alle kennis en middelen om mens, dier en milieu zo min mogelijk te belasten. Daarbij maken we handig gebruik van de natuurlijke kringlopen waar de veehouderij onderdeel van uitmaakt.
Terwijl ik dit schrijf is een motie in de Tweede Kamer aangenomen dat bedrijfsspecifieke verantwoording (de Kringloopwijzer dus) een mogelijkheid moet zijn om fosfaatbelasting te sturen. Dat biedt kansen.
