Column: Servus!
Maar na een paar jaar in het bedrijfsleven begon het toch te kriebelen: we wilden allebei eigenlijk wel graag zelf een melkveehouderijbedrijf. Omdat dat bij Michel thuis niet mogelijk was en omdat we eigenlijk ook wel een stuk avontuur wilden, zijn we over de grens gaan kijken. Met een startkapitaal van 30.000 euro kwamen we in Oost-Europa terecht. En al snel was de keus gevallen op Roemenië. De grond was er niet alleen goedkoop (destijds 500 euro per hectare), maar je kon het ook nog eens als buitenlander zelf kopen. Ook arbeid was er goedkoop. En naast een betrouwbare afzetmarkt (o.a Friesland Foods) was de melkprijs toen (tot de toetreding tot de EU in 2007) rond de 50 eurocent.
Na een paar oriëntatiebezoeken hadden we al gauw door dat het land meer dan voldoende kansen bood voor de melkveehouderij: het zat te springen om goede kwaliteit melk! Daarnaast was het landschap prachtig, de mensen erg vriendelijk en leek de taal ons niet al te moeilijk om te leren. Omdat we tegen de zomer nog steeds geen vastomlijnd plan hadden, kochten we een oude caravan en bonden die achter onze Caddy. En zo begonnen we aan ons Roemeense avontuur.
En dat is alweer negen jaar geleden. Wat is er veel gebeurd sindsdien. Weggestuurd van de eerste huurplek. Weggestuurd van de tweede huurplek. Twee jaar in quarantaine vanwege een para-tbc koe. Diefstal, bedrog, tegenvallers. Maar ook mooie dingen. De bouw van onze eigen stal, de vrachtwagen drachtige vaarzen uit Nederland, het vertrouwen en de inzet van iedereen die ons geholpen heeft, waardoor we gekomen zijn tot waar we nu zijn.
Als ik nu uit het raam kijk, zie ik honderd koeien op het stro liggen herkauwen. Wie had dat kunnen denken, toen we het eerste jaar zes Roemeense koeien met de hand molken, in een halve schuur op een oude staatsboerderij. Waar we water uit de put moesten halen en de maïs met emmers aan de koeien voerden. Toen de mensen uit het dorp medelijden met ons hadden, omdat we bij minus 20 in onze caravan woonden. De caravan is ondertussen verruild voor een huisje in de stal. De huurplekken voor een plek in eigendom. Het melken gaat in een 2x14 swingover melkput en het voer met een voermengwagen. We zijn nog steeds in de opbouwende, optimaliserende fase en het gaat nog altijd niet vanzelf, maar er is wel een bepaalde rust gekomen.
We genieten dagelijks van de vrijheid, het uitdagende ondernemerschap, de mooie omgeving en het feit dat onze kindjes heerlijk op een boerderij opgroeien. Dat het leven hier niet altijd even voorspelbaar is, geeft ons wel het gevoel dat we echt leven. En dat we elk jaar zoveel leuke visite krijgen, van zowel bekenden als wildvreemden, met wie we onze verhalen en ervaringen kunnen delen, zien we als een verrijking van ons verblijf hier. Net zoals dat ik voortaan via deze weg onze belevenissen met jullie lezers kan delen. Ik hoop dat jullie mijn verhalen met veel plezier zullen lezen. Salut!
Miranda Noordman
www.menm-in-roemenie.nl
29 augustus 2014
