Verpachting van landbouwgrond: denk aan de landbouwvrijstelling!

Op grond van de landbouwvrijstelling blijft door een landbouwer gerealiseerde winst op landbouwgrond onbelast. Er moet wel voldaan worden aan bepaalde voorwaarden. Zo is de vrijstelling bijvoorbeeld niet van toepassing voorzover u grond verkoopt voor een hogere dan de normale agrarische waarde. Een andere belangrijke voorwaarde is dat de grond in voldoende mate voor het eigen landbouwbedrijf moet zijn gebruikt. Bij verpachting speelt al snel de vraag of voldaan wordt aan die laatste voorwaarde.

Verpachting langer dan één jaar
Wanneer grond langer dan één jaar wordt verpacht, moet worden aangenomen dat de grond niet meer wordt gebruikt voor het eigen landbouwbedrijf. We hebben het dan over reguliere pacht of meerjarige eenmalige pacht. De eventuele waardestijging van de grond gedurende de periode van verpachting valt niet onder de landbouwvrijstelling.

Grond overbrengen naar privé-vermogen bij verpachting langer dan één jaar
Om te voorkomen dat een belastingclaim ontstaat op een eventuele waardestijging, kan de grond van het bedrijfsvermogen worden overgebracht naar het privé-vermogen. Dat kan belastingvrij vanwege de landbouwvrijstelling, mits de grond een niet meer dan agrarische waarde heeft of op een andere manier fiscaal is beclaimd met bijvoorbeeld een pachtersvoordeel of een herinvesteringsreserve. De grond wordt vervolgens belast in box 3. U krijgt dan te maken met de jaarlijkse heffing van 1,2% inkomstenbelasting over de waarde van de grond. Bij de waardering van de grond in box 3 wordt overigens rekening gehouden met het waardedrukkende effect van de verpachting. De werkelijke waardestijging van de grond en de werkelijk ontvangen pacht worden niet belast.

Verpachten langer dan één jaar vanuit bedrijfsvermogen
Overbrenging naar het privé-vermogen bij langdurige verpachting is niet verplicht. U kunt de grond in principe tot het bedrijfsvermogen blijven rekenen. Die keuze zult u bijvoorbeeld maken als de grond fiscaal is beclaimd en overbrengen naar het privé-vermogen tot fiscale afrekening leidt. Bij keuze voor bedrijfsvermogen zal de zogenoemde compartimentering worden toegepast. Dat houdt in dat de waardeverandering van de grond gedurende de hele periode dat deze tot het bedrijfsvermogen behoort, wordt verdeeld over perioden van eigen gebruik en verpachting. De waardestijging gedurende de periode(n) van eigen gebruik valt in principe onder de landbouwvrijstelling. De waardestijging gedurende de periode(n) van verpachting is belast. Bij verkoop van de grond of staking van uw bedrijf wordt het belaste deel van de waardestijging in uw inkomen betrokken.

Verpachting maximaal één jaar
Grond kan ook voor maximaal één jaar worden verpacht via een grondgebruiksverklaring of eenmalige pacht. Bij deze kortdurende verpachting hoeft de landbouwvrijstelling niet direct gevaar te lopen. Voorwaarde is wel dat de grond wordt verpacht in het kader van vruchtwisseling.

Vruchtwisseling
Gras en snijmais zijn relatief gezonde gewassen. Een teeltplan met vruchtwisseling zoals bij akkerbouwers komt dan ook nauwelijks voor op een melkveehouderij. Toch zal vruchtwisseling ook bij gras en snijmais een positief effect hebben op de gewasgezondheid, de bodemgezondheid en de bodemvruchtbaarheid. In dat licht kan worden gesteld dat de grond dienstbaar blijft aan uw landbouwbedrijf gedurende de verpachting voor maximaal dat ene jaar. Zeker als u de grond dan ook nog mag aanwenden voor de afzet van dierlijke mest van uw eigen bedrijf.

Bert Doornekamp, belastingadviseur, 088 2531400, bdoornekamp@alfa.nl Alfa heeft 31 vestigingen in Nederland www.alfa.nl

Tekst: Bert Doornekamp