Alle seinen op groen om gras op gang te helpen

Alle seinen op groen betekent in dit geval onder andere dat voedingsstoffen gelijk beschikbaar zijn. Als door de omstandigheden of op basis van een weloverwogen beslissing nog geen drijfmest is uitgereden, dan is de vraag wat nu te doen. Feit is dat door de relatief natte winter weinig N-mineraal beschikbaar is. Ook de bodemmineralisatie ligt nog stil en heeft tijd nodig om op gang te komen. Het gras heeft op het moment dat het gaat groeien direct opneembare stikstof nodig. Dit betekent een keuze maken voor een meststof op basis van de stikstofvorm.

Gras neemt bij voorkeur stikstof op als nitraat

Alle bekende stikstofhoudende kunstmesten verschillen in essentie vooral door de vorm waarin de stikstof in het product aanwezig is: nitraat (NO3-), ammonium (NH4+) of amide (ureum). Planten nemen bij voorkeur stikstof op in de vorm van nitraat. Nitraat is na toediening direct en volledig beschikbaar als voedingsbron. Via onttrekking van bodemvocht door de plantenwortels wordt automatisch ook het daarin aanwezige nitraat opgenomen. Voldoende bodemvocht is dus van groot belang. Nitraat is bovendien niet alleen een N-voedingsstof, maar bevordert ook de opname van nutriënten als calcium, magnesium en kalium.

Stikstof komt in organische mest en diverse soorten kunstmest ook voor als ammonium. Slechts een klein deel hiervan is direct door de plant opneembaar. Het merendeel van het ammonium moet door bodemleven eerst worden omgezet tot nitraat (nitrificatieproces). Door de positieve lading van ammonium (NH4+) hecht het zich aan de bodem. Dit vermindert de directe opname omdat de graswortels naar de ammoniumstikstof toe moeten groeien.
Amidestikstof (ureum) wordt niet rechtstreeks door graswortels opgenomen, wel kan een klein deel rechtstreeks door het blad worden opgenomen bij toediening in vloeibare vorm. De opname van stikstof uit ureum bestaat uit twee delen. Allereerst wordt ureum in de bodem omgezet in ammonium (NH4+) door het enzym urease. Vervolgens wordt het ammonium grotendeels omgezet in nitriet en daarna in, door de plant goed opneembaar, nitraat (NO3-). Deze meertrapsraket resulteert in een tragere werking van ureumstikstof.

Kunstmest vóór drijfmest?

Als nog geen drijfmest is uitgereden, moet op dit moment puur vanuit bemesting technisch oogpunt worden overwogen een stikstofgift via kunstmest te laten prevaleren boven een drijfmestgift. Ook als al drijfmest is uitgereden is het zinvol binnen afzienbare tijd een aanvullende kunstmestgift te geven met een meststof die voor een langrijk deel stikstof in de nitraatvorm bevat. Drijfmest bevat maar een heel klein deel direct opneembaar ammonium, veel van de drijfmest moet eerst omgezet worden voordat het als voeding beschikbaar is voor het gras. Dit geldt ook voor een belangrijk element als zwavel. Gezien het moment in het seizoen en de huidige weers- en bodemomstandigheden is ook hier het advies wat aanvullend te geven dat direct opneembaar is. Laat de hoogte van de gift afhangen van het zwavelleverend vermogen van de grond (bodemanalyse) en het moment van de eventueel uitgestelde drijfmestgift.

Juist in dit jaar waarin we lang met koude omstandigheden hebben te maken is het de kunst de ‘achterstand’ die we nu oplopen inhalen op een gecontroleerde manier. Dit betekent dat voedingsstoffen beschikbaar moeten zijn op moment dat de weersomslag zich aandient en een overaanbod beperkt moet worden vanuit het oogpunt van kwaliteit. Zeker voor de eerste snede in combinatie met een uitgestelde drijfmestgift is de inzet van een blend als Exacote het overwegen waard. Deze blend bevat niet alleen wat zwavel, maar beschikt ook over stikstof in verschillende vormen dat over een langere periode in kleinere porties beschikbaar komt. Vanuit kwaliteitsoogpunt voor een topkuil de moeite van het proberen waard.