Dit betekent nogal wat voor ons als landbouw en de landbouwbehartiging. Het is vergelijkbaar met de massale actie van 1 oktober 2019. We wisten het gevoel van de boer tot uiting te brengen: we kregen en krijgen overal de schuld van en voelden ons niet meer gewaardeerd. Het werd de bevestiging van het tegenovergestelde: zo goed als elke Nederlander waardeerde én waardeert de Nederlandse landbouw en voedselvoorziening. We moeten uit de slachtofferrol en na deze verkiezing nóg meer. Nooit meer meekletsen met Tjeerds krimp. In alles terug naar realisme. Voedsel is een mondiaal item. Als men hier besluiten neemt waardoor boeren moeten wijken, mag men eerst gaan laten zien hoeveel voedsel er geïmporteerd moet worden, waar het vandaan komt en tegen welke standaarden het geproduceerd wordt.
Leg dat de Nederlander maar uit. De vraag naar dierlijk eiwit zal in de wereld de komende tijd nagenoeg verdubbelen. De Nederlander is duidelijk: we hoeven de wereld niet te voeden, maar wel de Nederlandse en EU-voedselzekerheid en zelfvoorzieningsgraad op peil houden. Of uitbouwen. Veel liever de varkensboer in de Peel dan 26 etages varkensstal in China. De kippenboer uit de Gelderse Vallei dan legbatterijeieren uit Oekraïne. En melk uit het Groene Hart, de aardappel van onze klei, liever dan goedkope import van laagwaardig voedsel van elders. Mogelijk kan dit voor sommige producten zelfs noodzakelijke groei betekenen en dit vraagt een omslag in denken en eisen aan de overheid. Landbouwgrond moet landbouwgrond blijven, waar mogelijk aangevuld met al aangekochte gronden voor natuur. Dierlijke-mestgift moet omhoog, beter voor energie-, bodem- en watervraagstukken. Diversiteit dwingt tot loslaten van zinloze grondgebondenheid en GVE-normen. Vergroot macht van de boer in de keten. Stel duide-lijke haalbare doelen voor natuur, laat de boer zijn vak doen. Maak productie en export van voedsel en kennis weer tot trots en gebruik het pappen-en-nathouden-landbouwakkoord om daar alle pijlen op te richten. Eis faciliterende overheid en beleid. Adema en kabinet kunnen buigen of het akkoord barst, laat elke belangenbehartiger hier net zo duidelijk in zijn als het volk en anders hier, net als Rutte, op afgerekend worden.
Jeroen van Maanen,
melkveehouder in Zeewolde en bestuurslid NMV
Tekst: Jeroen van Maanen
Beeld: Ellen Meinen
