Consument betaalt 35 procent meer voor boter en melk

Dat meldt het CBS. Volgens de organisatie is dit de grootste prijsstijging van zuivel in bijna 10 jaar tijd. Ook andere zuivelproducten stegen mee. Halfvolle melk ging een kwart in prijs omhoog en kaas was 7 procent duurder. Zuivelproducten zoals houdbare melk en ijs stegen minderhard. Yoghurt nam met ruim 2 procent relatief weinig toe in prijs.
De prijsstijging van zuivelproducten in de winkels is onder meer een gevolg van gestegen producentenprijzen. De prijs bij de boer was in juli 2017 flink hoger dan een jaar eerder. Naast de producentenprijzen spelen handelsmarges, loonkosten en transportkosten een belangrijke rol in de ontwikkeling van de prijs die de consument betaalt.
Hoogste in Eurozone
De prijsstijging van zuivelproducten in Nederland behoorde in juli 2017 tot de hoogste in de eurozone. Van alle landen in de eurozone stegen in Nederland volle en halfvolle melk het sterkst in prijs. Ook de prijsstijging van andere zuivelproducten was hoger dan in veel andere landen van de eurozone. Wel lag het prijsniveau in 2016 iets lager dan in de meeste andere landen van de eurozone.
Na 2000 is het meerdere keren voorgekomen dat de prijs van melkproducten sterk opliep. Rond 2001 steeg de prijs, mede als gevolg van de mond- en klauwzeercrisis. In de periode 2007-2008, toen er sprake was van meer vraag uit het buitenland, en in 2013-2014 liep de prijs eveneens sterk op om na 2014 weer te dalen. In de periode van begin 2015 tot halverwege 2016 ging de prijs van melkproducten omlaag doordat er meer melk op de markt kwam, onder meer vanwege de afschaffing van het melkquotum. In de tweede helft van 2016 stegen de prijzen weer.
Aandeel zuivel in uitgaven aan voeding
De consument besteedt circa 11 procent van zijn uitgaven aan voeding, in totaal bijna 35 miljard euro in 2016. Hiervan gaat 14 procent op aan zuivel. Van al deze melkproducten besteedt de consument weer het meeste aan kaas. Ook aan melk wordt een flink deel besteed. Aan vlees en vis wordt een groter deel besteed, een kwart van de uitgaven aan voeding gaat hieraan op. Brood en granen maken ruim 20 procent van de voedingsuitgaven uit, net als fruit en groente.
In de meeste andere landen van de eurozone wordt een groter deel van uitgaven aan voeding aan melkproducten besteed. Het grootste deel van de uitgaven aan zuivel wordt besteed in Litouwen. Daar wordt ruim 20 procent van het budget aan voeding uitgegeven aan zuivel. In Spanje is het aandeel het kleinst, 13 procent.

Tekst: Sjouke Jacobsen
Begon na de HAS zijn loopbaan in de fokkerij en veevoedingsbranche. Sinds 2014 werkzaam voor Agrio, vanaf 2022 als freelance vakredacteur. Benut zijn praktijkervaring in de melkveehouderij voor Melkvee.nl en Vakblad Melkvee.
Tekst: CBS
Beeld: Fenneke Wiepkema