Stikstofoverschot landbouw op zijn laagst sinds 2014

87 miljoen kilogram stikstof verdween in de luctht, de overige 203 miljoen kilogram werd niet benut in de bodem. De belangrijkste factor in de daling van het stikstofoverschot is de afname van stikstof in dierlijk mest. Het stikstofoverschot in dierlijke mest nam in 2021 met 3,7 procent af tot 471 miljoen kilogram in 2021.

Stikstofoverschot melkveehouderij min 4,7 procent

De stikstofuitscheiding in de melkveehouderij nam zelfs met 4,7 procent af terwijl de omvang van de veestapel nagenoeg gelijk bleef. Het lage stikstofgehalte van kuilgras speelde een grote rol in de afname. In de periode 2017–2020 zorgden de weersomstandigheden juist voor een relatief hoog stikstofgehalte in het ruwvoer. Via het ruwvoer voerde de veehouderij 279 miljoen kilogram stikstof af. 266 miljoen kilogram werd direct gebruikt als veevoer, waarvan 248 kilogram voor runderen en 18 miljoen kilogram voor schapen en paarden. De overig 13 miljoen kilogram stikstof ligt vast in de voorraad veevoer. In 2020 voerde de rundveehouderij nog 265 miljoen kilogram stikstof af via ruwvoer.

Via krachtvoer voerde de melkveehouderijsector 2 miljoen kilogram stikstof minder aan. De besparing voor het totaal aan veehouderijsectoren kwam uit op 7 miljoen kilogram stikstof.

Via kunstmest werd 213 miljoen kilogram stikstof aangevoerd, 4 miljoen kilogram minder dan in 2020. Het betreft hier het totale kunstmestgebruik van alle sectoren.

Daling stikstofopname

In 2021 werd er in totaal 83 miljoen kilogram stikstof afgevoerd via plantaardige producten, een daling van 1 miljoen kilogram stikstof ten opzichte van een jaar eerder. Verder namen dierlijke producten als vlees, melk en eieren 202 miljoen kilogram stikstof op, 6 miljoen kilogram minder dan een jaar eerder. Deze ontwikkeling hangt samen met het lage stikstofgehalte in het kuilgras en met de afname van het aantal varkens en pluimvee.

Stikstofoverschot in 5 jaar ruim 10 procent gedaald

Het stikstofoverschot in de landbouw is in 2021 vergeleken met 2016 met 12,5 procent gedaald. De daling is vooral sinds 2017 zichtbaar, mede door de maatregelen die de fosfaatproductie onder het Europese plafond moesten brengen. Dit zorgde voor een afname van de melkveestapel met als direct gevolg een daling van de stikstofuitscheiding. 2021 is het vierde achtereenvolgende jaar dat de stikstofuitscheiding in de landbouw onder het stikstofplafond van de Europese Unie ligt.

Stikstofoverschot daalt harder buiten de landbouw

De uitscheiding van stikstof in de vorm van dierlijke mest is in 2021, vergeleken met 2016, met 6,6 procent afgenomen. De aanvoer uit krachtvoer nam tegelijkertijd met 6,8 procent af. De afzet van stikstof buiten de landbouw (waaronder export, mestverwerking en gebruik door particulieren) daalde met 21 procent. Het aantal kilogram stikstof in kunstmest dat in de landbouw gebruikt werd daalde in 2016-2021 met 7 procent.