‘Melk uit een 3D-printer?’
Volgens Verstraten kunnen veel van de problemen in de veehouderij met technologie opgelost worden. „We moeten echter niet alles met alleen technologie proberen op te lossen. Dan zetten we onszelf buitenspel."
‘Wie melkt er over 10 jaar de koeien’ was het thema van het mini-symposium van ZLTO. Voor het eerst organiseerde de belangenorganisatie, in samenwerking met de evenementenhal Gorinchem een symposium op de beurs. Vijftig kritische melkveehouders luisterden aandachtig naar wat Jos Verstraten voorspelde. Vanzelfsprekend ging het over fosfaatrechten, fosfaatefficiëntie en derogatie, maar ook over ammoniak, broeikasgassen en maatschappelijke acceptatie.
Mineralenuitdagingen
„Het is een uitdaging om te kijken naar over 10 jaar”, vertelt Jos Verstraten. „We hebben het constant over de fosfaatproblematiek van de dag, waardoor we soms vergeten dat we ook zijn gebonden aan andere limieten. Door efficiënter met fosfaat om te gaan, kan de melkproductie omhoog van 14 miljard naar 17 miljard kilogram melk, zonder dat het fosfaatplafond overschreden wordt. Het is de vraag of dat ook kan zonder een stijging in ammoniakuitstoot. Daarbij moeten we ook rekening houden met het klimaatakkoord van Parijs.” Verstraten wijst er op dat de veehouderij bijdraagt aan het broeikaseffect. „We moeten bekijken hoe we de uitstoot van broeikasgassen zoveel mogelijk kunnen beperken.”
Bedrijfsdiversiteit
De sector moet, volgens de melkveehouderijvoorzitter, ook de maatschappij niet uit het oog verliezen. „Als de waardering uit de maatschappij verdwijnt, hebben wij veehouders hier geen toekomst.” Uit cijfers van het CBS bleek deze week dat minder dan de helft van de veehoudende 55-plussers een opvolger heeft. „Op zich is dat geen nieuws, maar de grote, maatschappelijk minder geaccepteerde bedrijven blijken meer opvolgers te hebben dan de kleinere bedrijven”, aldus Verstraten. „Door die grotere acceptatie van kleinere bedrijven, is er ook voor die bedrijven toekomst. De diversiteit aan bedrijven zal toenemen.”
Bijzondere sector
Sinds het landbouwministerie werd afgeschaft, wordt de melkveehouder steeds meer als een ‘normale’ ondernemer gezien, vindt Verstraten. „Wij kunnen onszelf wel uniek vinden, voor een ander zijn wij dat niet per se. De uitzonderingspositie voor diesel zijn we bijvoorbeeld al kwijt. Wel bijzonder aan ons is dat onze gemiddelde schaal groeit, in een situatie met lage prijzen voor de melk. In een andere sector gaan bedrijven in zo’n situatie juist minder produceren om de prijzen te doen stijgen. Eigenlijk veel logischer.”
Onmogelijke bedrijfsovername?
Verstraten stipt ook bedrijfsovername even aan. „Doordat de omvang van het gemiddelde bedrijf groeit en de waarde van grond stijgt, kost overname nu al miljoenen. Het is de vraag hoe één persoon in de toekomst nog een groot melkveebedrijf kan overnemen. Wellicht krijgt de veehouderij een andere bedrijfsvorm, waarin niet één persoon, maar meerdere personen eigenaar zijn van het totale bedrijf.”
