‘Steeds minder borium in mest en bodem door negatieve spiraal’
Eurofins geeft aan dat borium een zeer bekend element binnen plantenvoeding maar nog relatief onbekend is binnen diervoeding. Er zijn wetenschappelijke studies gedaan naar het effect van borium in voeding. Deze tonen aan dat borium invloed heeft op metabolisme van calcium. Tevens heeft borium invloed op het mobiliseren van calcium uit het skelet. „Het element kan dus zorgen voor sterke botten en voldoende melkproductie.”
De streefwaarden voor borium worden weergegeven op basis van routinematige analyses van de afgelopen 3 jaar. Om de behoefte goed onderbouwd in het rantsoenadvies op te nemen, is volgens het loboratorium echter nog wel meer studie nodig op runderen.
Borium van belang voor gewassen
„Het nut van borium in diverse gewassen is al wel bekend, en voor sommige gewassen is borium zelfs heel belangrijk. Naast suikerbieten is snijmaïs een ‘groot gewas’ dat zeer gevoelig is voor boriumtekorten”, geeft Eurofins aan. Een gebrek aan borium in mais wordt vooral zichtbaar door een slechte kolfontwikkeling en korrelzetting. Ook voor luzerne en diverse akkerbouwgewassen geldt een bemestingsadvies voor borium.
Steeds minder borium in bodem
Over borium heeft Eurofins de laatste jaren regelmatig bericht. Zo is bekend dat er steeds minder borium in de bodem gevonden wordt. Het gaat bijvoorbeeld in lichtere zandgronden om een daling van ongeveer 10 procent in de afgelopen 10 jaar. „In mei van dit jaar was in 65 procent van de percelen te weinig borium beschikbaar voor het gewas.”
Voor diverse teelten is het volgens Eurofins daarom van groot belang om borium bij te bemesten. In het kader van de minerale kringloop op het bedrijf is het daarom interessant dat de gegevens van ruwvoer nu naast de cijfers van de bodem gelegd kunnen worden. Over borium in de bodem is inmiddels door de jarenlange ervaring al heel wat bekend.
Risico op uitspoelen
Voor de afname in de bodem zijn meerdere redenen aan te wijzen. Borium is erg uitspoelingsgevoelig. Het sporenelement bindt zich bijvoorbeeld niet of nauwelijks aan de CEC (klei-humus-complex), maar ook niet aan de nutriënten ijzer, aluminium of calcium, zoals fosfaat doet. Te veel regen in één keer zal borium naar diepere lagen doen verdwijnen. „De laatste jaren is er steeds vaker sprake van extreme neerslag. Dit komt borium niet ten goede”, aldus Eurofins
Minder borium uit mest
Een andere reden van de afname zijn de gehaltes in mest. Vanwege striktere wetgeving wordt er minder dierlijke mest en daardoor ook minder borium aangevoerd. Ook telers die de fosfaatruimte maximaal opvullen met dierlijke mest, moeten er rekening mee houden dat dit onvoldoende is. Die mest bevat gemiddeld 2 gram borium per kuub. Dat is volgens Eurofins te weinig bij een lage boriumtoestand. De adviesgift kan op boriumarme gronden oplopen tot 1,5 kg borium per hectare.
Borium zit ook in organische stof. Bij mineralisatie van organisch stof komt er ook wat borium vrij. Er wordt daarom wel gedacht dat er geen borium-gebrek zal zijn op gronden die rijk zijn aan organische stof. Maar dat is wat Eurofins betreft een misvatting. „In 40 procent van de gronden met een gehalte organische stof tussen de 5 en 10 procent, is het boriumgehalte laag of vrij laag. Met name de kwaliteit van de organische stof is hierbij bepalend”, merkt het laboratorium op.
Negatieve spiraal?
Doordat er minder uit de bodem en uit mest komt, is het niveau in het gewas ook aan de lage kant. De gehaltes in bodem, mest en gewas (en dus ruwvoer) staan in relatie met elkaar. „Het kan de start van een negatieve spiraal zijn met mogelijk in de toekomst een nieuw evenwicht. Kennis van de gehaltes in bodem, gewas en mest bieden veehouders de mogelijkheid om uit de negatieve spiraal te stappen om zo te werken aan een sluitende kringloop en uiteindelijk gezond vee”, aldus Eurofins.
