Onderhoudskosten melkrobot hoger dan fabrikanten zeggen

Uit de resultaten van het praktijkonderzoek blijkt dat de gemiddelde onderhoudskosten op 14.848 euro exclusief btw per bedrijf lagen. Dat komt neer op gemiddeld 1,41 cent per kilogram melk. Volgens één van de deelnemers van het project is dit opvallend omdat door fabrikanten vaak wordt aangegeven dat de onderhoudskosten van een AMS rond de 1 cent per kilo melk liggen.
Het praktijkonderzoek is in 2015 gestart op initiatief van LLTB, waarbij dertien melkveehouders met een AMS de exploitatiekosten van automatische melksystemen (AMS) onder de loep namen. Onder begeleiding van deskundige Harm Wemmenhove (Wageningen UR) en Arvalis werd aan de deelnemers gevraagd om gegevens aan te leveren over hun bedrijf en hun AMS. Deze gegevens zijn vervolgens tijdens twee bijeenkomsten met de groep uitgewisseld en bediscussieerd.
Zeven bedrijven
Uiteindelijk zijn van zeven bedrijven de juiste gegevens verzameld en geanalyseerd. Daarbij zij de volgende kostenposten met elkaar vergeleken: onderhoudscontract, onderdelen, slijtdelen, verbruik, arbeid, voorrijkosten en diversen (bijvoorbeeld software-updates). Energiekosten zijn niet meegenomen, omdat het lastig aan te geven was welke kosten exact zijn toe te rekenen aan het AMS.
De ondernemers hadden gemiddeld twee boxen per bedrijf, waarbij gemiddeld 1.052.444 kilo melk per bedrijf (526.222 kilo per box) werd geproduceerd.
Machtspositie
De groep is in gesprek geweest met de fabrikanten DeLaval en Lely, om vanuit hun kant toelichting te krijgen op hun visie op onderhoudskosten en dit te vergelijken met de uitkomsten van de groep. Er werd volgens de initiatiefnemers scherp gediscussieerd, omdat er nogal wat verschillen van inzicht waren. „Fabrikanten hebben een machtspositie. Dat hebben we in het gesprek met Lely en Delaval laten blijken. Melkveehouders zijn afhankelijk van de fabrikanten. De fabrikanten maken misbruik van hun positie”, aldus één van de deelnemers.
„De beste onderhandelingspositie heb je dan ook vóórdat je een contract gaat tekenen. Dat is het enige moment dat je invloed kan oefenen op de prijs”, zegt een melkveehouder. De ondernemers raden aan om rond te neuzen op internet, omdat er zitten tussen fabrikant en internetshops grote prijsverschillen zitten in gangbare onderdelen zoals pompen en luchtkleppen. Het gaat dan om onderdelen van exact hetzelfde merk en typenummer.
Tips voor robotgebruikers
De ondernemers geven ook andere tips aan veehouders die robotmelken of dit overwegen. Daarbij waarschuwen ze om goed te kijken naar het type contract als ze een contract afsluiten. „All-in contracten vallen in de praktijk duurder uit dan basiscontracten, daar staat tegenover dat een all-in contract voor meer rust voor de veehouder kan zorgen.” Ook adviseren ze om het AMS van een aparte energiemeter te voorzien, inclusief de compressor. „Bij het overstappen van conventioneel melken naar AMS zullen de energiekosten aanzienlijk stijgen”, zo is hun ervaring.
Daarnaast geven ze het advies om een goed netwerk te creëren tussen AMS-gebruikers van verschillende merken. „Zo kunnen problemen zoals bijvoorbeeld het scheuren van tepelvoeringen, of de werking van bepaalde software, snel worden gedeeld.” Tot slot zijn de ondernemers van mening om de fabrikanten aan te blijven spreken en samen aan de slag te gaan om gezamenlijk te werken aan lagere onderhoudskosten.
De projectgroep meldt dat de volgende stap in het project is dat de ondernemersgroep met robotleveranciers gaat bekijken welke mogelijkheden er zijn kosten te verlagen, met behoud van service en kwaliteit.

Tekst: Sjouke Jacobsen
Begon na de HAS zijn loopbaan in de fokkerij en veevoedingsbranche. Sinds 2014 werkzaam voor Agrio, vanaf 2022 als freelance vakredacteur. Benut zijn praktijkervaring in de melkveehouderij voor Melkvee.nl en Vakblad Melkvee.
Tekst: LLTB
Beeld: Agrio archief