'Eten bewerkt vlees niet kankerverwekkend'

Dat zegt Matty Weijenberg, hoogleraar moleculaire epidemiologie aan de Universiteit Maastricht tegen het ANP.

„Mensen die dagelijks 50 gram bewerkt vlees eten, hebben een hogere kans op het ontwikkelen van darmkanker. Ook het eten van 100 gram rood vlees per dag leidt tot een verhoogd risico”, is te lezen in een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat maandag 26 oktober verscheen.

Niet uit eetpatroon schrappen

„Je hoeft rood vlees niet uit je eetpatroon te schrappen, het bevat ook gezonde stoffen, zoals vitamine B12. Maar het is wel belangrijk om gevarieerd en met mate te eten”, zegt de hoogleraar.

Weijenberg deed als enige uit Nederland mee aan een internationaal wetenschappelijk onderzoek naar de consumptie van rood vlees en bewerkt vlees. Ruim twintig wetenschappers analyseerden achthonderd eerdere onderzoeken. Dat leidde maandag 26 oktober tot een waarschuwing van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) van de Verenigde Naties.

Gevaarlijkste categorie

De wetenschappers kwamen tot de conclusie dat vlees dat bewerkt is, voor een langere houdbaarheid of een sterkere smaak, kankerverwekkend is. Bewerkt vlees staat nu in de gevaarlijkste categorie, samen met bijvoorbeeld asbest en roken.

„Maar dat betekent niet dat het even gevaarlijk is. Het verband tussen roken en kanker is vele malen sterker. Het zegt alleen iets over de kracht van het bewijs”, licht Weijenberg toe.

Rood vlees

Over rood vlees, zoals rund en varken, zijn de onderzoekers terughoudender. Ze houden het erop dat het mogelijk kankerverwekkend is. Het verband is minder goed te bewijzen. Naar andere soorten, zoals kip en vis, hebben de onderzoekers niet gekeken.

Dat bewerkt vlees en rood vlees kankerverwekkend kunnen zijn, komt voor een deel door de manier van bereiden. „Bij het bewerken van vlees - zouten, fermenteren, roken of inleggen - kunnen nitrosamines worden gevormd. Die zijn mogelijk kankerverwekkend voor mensen, weten we uit onderzoek.”

Rood vlees gaat vaak op de grill of op de barbecue. Weijenberg: „Boven een open vlam of op een heet oppervlak kunnen zogeheten policyclische aromatische koolwaterstoffen of heterocyclische aromatische aminen vrijkomen. En die zijn kankerverwekkend.”

Risico op kanker complex

De Vereniging voor de Nederlandse Vleeswarenindustrie (VNV) is het niet eens met de conclusies van het onderzoek van de WHO. Volgens de vereniging is het risico op kanker complex en is het ook afhankelijk van onder meer leeftijd en leefstijl. Dat klopt wel, zegt Weijenberg. „Er is niet één factor die bepaalt of je kanker krijgt”, zegt hij.

Bovendien zijn Nederlanders gematigde vleeswaren eters volgens de VNV. „Wij eten gemiddeld rond de 20 gram vleeswaren per dag. Dit is beduidend lager dan wat normaal als overmatig wordt gezien (meer dan 50 gram per dag)”, zegt de VNV. De branchevereniging voor de Nederlandse vleeswarenindustrie noemt de conclusies van het onderzoek niet representatief voor consumptie vleeswaren in Nederland.