BES stimuleert gebruik dierlijke mest, geringe effecten op omgeving

De pilotbedrijven die mee doen krijgen jaarlijks een bedrijfsspecifieke bemestingsruimte gebaseerd op dezelfde rekensystematiek als de generieke gebruiksnormen voor N en P met dierlijke mest en kunstmest. Belangrijke uitgangspunten bij de afleiding van de BES-normen zijn fosfaatevenwichtsbemesting en geen hoger N-bodemoverschot dan bij de generieke situatie.

Meer dierlijke mest

In de BES-pilot was de bedrijfsspecifieke gebruiksnorm voor dierlijke mest op de
meeste bedrijven hoger dan generiek. De kunstmestruimte is veelal lager omdat vaak kunstmest-N wordt ingeleverd tegen dierlijke mest-N. Hierdoor gebruikten de deelnemers meer dierlijke mest. Ook gebruikten veel deelnemers niet hun volledige kunstmest-N-ruimte. Dat werd versterkt door de hoge kunstmestprijzen.

Minder fosfaatoverschot

Gemiddeld over de jaren leidde BES tot een extra fosfaataanvoer van 12 kilogram per hectare ten opzichte van de generieke bemestingsnormen. Deze stijging deed zich vooral voor op de kleibedrijven (+23 kg). Hierdoor kwam het fosfaatoverschot dichter bij nul, terwijl dit eerst nog flink negatief was. De toegestane stikstofaanvoer met dierlijke mest volgens de BES-systematiek was gemiddeld 78 kilogram per hectare hoger dan volgens de generieke normen (101 op klei, 49 op veen en 55 op zand).

De pilotresultaten duiden niet op noemenswaardige effecten van de BES op waterkwaliteit, op biodiversiteit, op bodemleven en op duurzaamheid van de graszode.

Niet minder dan generieke norm

Veehouders met een hoge gewasopbrengst kunnen volgens de BES meer ruimte gebruiken voor dierlijke mest dan boeren die die opbrengst niet halen. Een deel van de ondernemers zou met de BES dus meer bemesten en een deel minder. Hierdoor ontstaat een evenwicht. Het stond de deelnemers vrij om te kiezen voor een generieke norm of de BES-norm. Deelnemers die minder dierlijke mest mochten gebruiken volgens de BES kozen daar vaak niet voor. Een evenwicht in de sector zal dus niet zomaar gerealiseerd worden met gebruik van de BES.