Uitstoot broeikasgas kan kwart omlaag

De Nederlandse landbouw produceert broeikasgassen als kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas N2O). De melkveehouderij draagt daar in belangrijke mate aan bij. Binnen de zuivelketen komt ongeveer tweederde van de emissies voor rekening van de melkveebedrijven, het resterende deel ontstaat verderop in de zuivelketen, aldus Wageningen UR.

Kosteneffectiviteit

Wageningen UR Livestock Research, het LEI en Blonk Consultants hebben gekeken naar mogelijke maatregelen die de zuivelketen op bedrijfs-, sector- en ketenniveau kan nemen om de broeikasgassen terug te dringen, en de kosteneffectiviteit daarvan.

Het onderzoek gebeurde in opdracht van de werkgroep ‘extensieve dierlijke sectoren’ van het convenant Schone en Zuinige Agrosectoren en werd gefinancierd door AgentschapNL en de Europese Unie.

Zo is er op bedrijfsniveau een kosten/batenanalyse gedaan van maatregelen voor reductie van emissie van broeikasgassen. Er is gekeken naar het dier, de bemesting, gewas en bodem, veevoeding, energie en bedrijf.

Lage kosten

Uit het onderzoek blijkt dat er al een groot aantal maatregelen zijn die leiden tot een vermindering van emissies en bovendien nauwelijks geld kosten, maar juist geld opleveren.

Die laatste groep maatregelen zijn voor de hand liggende toepassingen, zoals een betere benutting van meststoffen, hogere melkproductie per koe, minder jongvee of het zaaien van klaver in het grasland. Alle maatregelen op individuele melkveebedrijven zijn in dit onderzoek opgeschaald naar sectorniveau.

Als alle maatregelen worden toegepast, zal naar schatting een emissiereductie van 1 tot 2 megaton CO2 –equivalenten haalbaar zijn. Ongeveer negentig procent kan uitgevoerd worden tegen relatief weinig kosten. Als alleen wordt gekeken naar kosteneffectieve maatregelen, kan ongeveer 40 procent van de emissiereductie gerealiseerd worden.

Zuivelketen

De potentiële reductie in de toeleveringsindustrie en verwerkingsindustrie ligt naar schatting op respectievelijk 1 en 2 megaton CO2 –equivalenten. Hierbij is uitgegaan van een Energieneutrale Zuivelketen.

Door combinaties van maatregelen op bedrijfs-, sector- en keten niveau is zo maximaal een reductie van 5 megaton aan broeikasgasemissies te behalen, aldus het rapport ‘Kosteneffectiviteit reductiemaatregelen emissie broeikasgassen zuivel’.

Beweging andere kant op

Er is echter ook een beweging de andere kant op, door de afschaffing van het melkquotum in 2015. Als gevolg hiervan verwachten de onderzoekers een groei in de totale melkproductie. Hierdoor neemt de uitstoot van broeikasgassen uit de melkveehouderij juist weer toe. Extra maatregelen zullen er dan nodig zijn om tot emissiereductie te komen.

Productie van energie op sector en/of op ketenniveau kan een goede optie zijn, blijkens het rapport.

Samenwerking vereiste

Voor het succesvol toepassen van reducerende maatregelen is een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen; boeren, industrie, overheid en kennisinstellingen een vereiste, aldus projectleidster Agnes van den Pol van Wageningen UR.