Video: Het voeren van Mega-Fat 88 is bij melkgeiten al snel rendabel

Alfons Breij (60) was jarenlang werkzaam in het onderzoek en adviseur bij een voerleverancier, tot hij in het jaar 2000 kans zag om een bedrijf met 250 geiten over te nemen. Een passie was geboren. Gaandeweg is het bedrijf gegroeid naar huidige omvang van 900 melkgeiten. Zes jaar geleden kwam zoon Niels (29) de maatschap versterken.

Bijproducten met rendement

Samen met Agrifirm-adviseur Laurens van Haarlem nemen ze regelmatig het rantsoen van de geitenstapel door. Bang om iets nieuws te proberen is de familie niet. “Ik heb in mijn loopbaan wel 15 soorten bijproducten gevoerd”, vertelt Alfons. “We proberen graag iets nieuws en zo zijn we ooit begonnen met natte citruspulp. Daar kon je in het begin nog wel eens goedkoop aan komen, totdat collega’s het ook ontdekten.”

Basisrantsoen voor vier productiegroepen

Het basisrantsoen is voor alle geiten hetzelfde. “Hoe constanter je rantsoen, hoe minder risico je loopt”, aldus zoon Niels. Hij vertelt waar het basisrantsoen momenteel uit bestaat. “De basis is kuilgras dat we van ons eigen land (32 ha) winnen. Dit vullen we aan met bijproducten: Cigarant (cichorei-perspulp), tarwegistconcentraat en natte citruspulp.” Dit basisrantsoen wordt in de voermengwagen gemengd tot een homogeen mengsel en aangevuld met krachtvoer en mineralen. De hoeveelheid krachtvoer differentiëren per productiegroep. “We hanteren in totaal vier productiegroepen: twee leeftijdscategorieën en we maken verschil tussen hoogproductieve en laagproductieve geiten.”

Mega-Fat 88 vanwege hoog C16-gehalte

Om de melkproductie van de geiten en het vetgehalte te verhogen, voegt de maatschap aanvullend pensbestendige vetten toe aan het rantsoen. “Ooit zijn we begonnen met brok met extra vet”, vertelt Alfons. “Maar daarvan zagen we beperkt effect. Nu gaat al enkele jaren Mega-Fat 88 in de voermengwagen.”

De geitenhouders kiezen bewust voor Mega-Fat 88 vanwege het hoge gehalte aan C16-vetzuren, namelijk 88 procent. Laurens van Haarlem legt uit: “Van de C16-vetzuren gaat vrijwel alles naar de uier, oftewel naar melkproductie en het melkvetgehalte. Als je dat toevoegt aan het rantsoen dan zie je dat meteen terug in het productieniveau en de MPR. Het vetgehalte stijgt vrijwel direct.”

50 gram per dag

De hoeveelheid pensbestendig vet die geiten dagelijks krijgen, bepaalt de maatschap in overleg met adviseur Van Haarlem. “We kijken daarbij naar de kengetallen. Op welk productieniveau bevindt de koppel zich? Naarmate de productie hoger is, krijgen ze meer Mega-Fat 88. Aan het eind van de lactatie, als de melkproductie afneemt, stoppen we met het voeren van pensbestendig vet.”

De afgelopen jaren hebben ze zitten sleutelen om tot de optimale hoeveelheid Mega-Fat 88 in het rantsoen te komen. Alfons: “Uit proeven blijkt dat de efficiëntie bij 40 gram vet per geit per dag groter is dan bij 20 gram, de hoeveelheid die we eerder aanhielden. Daarom hebben we de hoeveelheid vet in het rantsoen van de hoogproductieve geiten verhoogd naar 40 à 50 gram per dag.”

Minder hittestress

Hoe groot is het effect van Mega-Fat 88 op de resultaten? Niels: “Dat is een moeilijke vraag. We hebben het binnen onze studiegroep vergeleken, maar dat is lastig omdat de omstandigheden zo variëren. Ik schat in dat het pensbestendige vet goed is voor een stijging van het vetgehalte met 0,2 tot 0,3 procentpunt.”

De impact is duidelijk zichtbaar in warme zomers. Als de temperatuur boven de 28 komt, zijn geiten gevoelig voor hittestress wat zich uit in een lagere melkproductie en een daling van het melkvetgehalte. Door pensbestendige vetten te voeren, nemen de dieren toch voldoende energie op kunnen de productie en de gehaltes onder zomerse omstandigheden wel op peil houden.

Snel terugverdiend

Doordat er meerdere factoren meespelen is het lastig om precies te bepalen hoe rendabel het is om pensbestendige vetten te voeren. Toch twijfelen Alfons en Niels niet aan de meerwaarde van Mega-Fat 88. “Met de huidige melk- en vetprijs verdien je de investering in pensbestendige vetten snel terug. Reken maar uit: bij een jaarproductie van 1.200 kg melk met een stijging van het gemiddelde vetgehalte van 0,25 procentpunt scheelt dat 3 kg melkvet. Bij een vetprijs van 9 euro/kg betekent dat een extra opbrengst van 27 euro per geit. Daar staat een investering in 6 kg Mega-Fat 88 tegenover.”