Scoren op CO2-uitstoot – aan welke knoppen draai je?
Dit artikel is verschenen op alfa.nl en is onderdeel van de nieuwe editie van Cijfers die Spreken.
Er kan aan verschillende knoppen worden gedraaid om de broeikasgasuitstoot van het bedrijf te verlagen. Wel zijn enkele parameters voor een bedrijf op korte termijn lastig te veranderen (denk aan intensiteit of grondsoort). Er zijn echter kengetallen waar je wel op kunt sturen op kortere termijn.
Waar zit de winst?
De broeikasgasuitstoot in de melkveehouderij wordt uitgedrukt in CO2-eq per kg melk. Welke melkveebedrijven realiseren de laagste CO2-uitstoot? Waar kun je als melkveehouder het beste op sturen? Om hier antwoord op te geven, volgen hieronder enkele tips. Hiervoor zijn ruim 800 KringloopWijzers van Alfa-klanten met elkaar vergeleken, om duidelijk te krijgen waar veel winst te behalen valt. De opbouw blijkt uit de tabel. Deze laat zien dat de CO2 uit pensfermentatie en aanvoerbronnen het grootste aandeel heeft in de totale CO2-uitstoot.
Jongveebezetting
De 25% best scorende bedrijven op het kengetal jongvee per 10 melkkoeien hebben een jongveebezetting van 2,5 stuks jongvee per 10 melkkoeien en een CO2-uitstoot van 1289. Het verschil met de slechtst scorende bedrijven is relatief klein. Dit komt doordat het niet aanhouden van jongvee – en het vervolgens weer aankopen – geen oplossing is om de CO2-uitstoot te verlagen. De CO2-uitstoot tijdens de opfok van eventueel aangekocht jongvee wordt in de berekening meegenomen. De echte oplossing zit in een hoge levensproductie per koe en een zo laag mogelijk vervangingspercentage, zodat jongvee maar beperkt noodzakelijk is.
Voerefficiëntie
Als wordt gekeken naar het kengetal voerefficiëntie (= kilogram meetmelk per kilogram drogestofopname), zit hier het grootste verschil tussen de CO2-uitstoot van de 25% hoogst scorende en 25% laagst scorende bedrijven; respectievelijk 1205 en 1422. De 25% best scorende bedrijven realiseren een voerefficiëntie van 1,29 ten opzichte van 1,00 bij de 25% laagst scorende bedrijven. De voerefficiëntie is een belangrijke parameter om een lage CO2-uitstoot te realiseren. Daarnaast geeft dit een stuk vakmanschap weer, wat financieel natuurlijk ook positief uitpakt. Een hoge voerefficiëntie wordt bereikt door een goede ruwvoerkwaliteit (= meer eigen ruwvoer en minder krachtvoer), een uitgebalanceerd rantsoen, voldoende vers voer en de juiste voerfrequentie. Houd hierbij goed de conditie en gezondheid van het vee in de gaten.
Sturen op CO2 in aanvoerbronnen
Aanvoerbronnen bestaan uit aangekochte producten, waarvan de CO2-uitstoot wordt toegerekend aan het melkveebedrijf. Hierop kun je op korte termijn sturen, door kritisch te kijken naar de CO2-uitstoot van bijvoorbeeld je aan te kopen krachtvoersoorten en/of bijproducten. In het rekenregelrapport – bijlage 4 van de Kringloopwijzer – is een tabel opgenomen met de CO2-uitstoot per voedermiddel.
Van mengvoer is in de Kringloopwijzerdatabase (mijnkringloopwijzer.nl) de CO2-uitstoot per mengvoersoort te bekijken. Deze wordt aangeleverd en ingelezen via de voerleverancier.
Kunstmestgift
Kijk bij een eventuele kunstmestgift eens naar de soorten stikstof, ammonium, nitraat of ureum. Er zit een groot verschil in de CO2-uitstoot bij de productie van de verschillende kunstmestsoorten. De CO2-uitstoot van de kunstmestproductie en -aanwending wordt meegeteld bij de uitstoot van de (eigen) voerproductie. Bij het toedienen van de kunstmest komt ammoniak vrij. Let er daarom bij het gebruik van ureummeststof op dat er een urease-remmer of spaakwielbemester wordt gebruikt, anders heeft dit een hogere ammoniakuitstoot als gevolg. het meeste voordeel is te behalen door minder kunstmest aan te voeren voor dezelfde, of zelfs betere, gewasopbrengsten.
Energieverbruik
Hoewel het energieverbruik maar een relatief klein deel van de CO2-uitstoot bepaalt, kan hier ook eenvoudig winst worden gepakt. Waar valt energie te besparen? En wordt er groene stroom afgenomen? De CO2-emissie is bij groene stroom 15 keer zo klein!
De verschillen tussen melkveebedrijven zijn gigantisch groot en er bestaat ook geen eenduidige tip voor alle melkveebedrijven. Wil je meer weten over de CO2-uitstoot op uw bedrijf en voor uw bedrijf (de snelste) winst behalen? Neem dan contact op met jouw Alfa-adviseur.
Tekst: Bor Houwers