Column: Grutsk op us Greidefugels

Zo’n plotselinge actie doet een reactie van weerstand oproepen bij de boeren en nazorgers in het veld.

Al jaren neemt de weidevogelstand af. Elk voorjaar strijken grote groepen kieviten en later de grutto’s neer in het veld, hun geluid kondigt het naderende voorjaar aan. Ook al is het nog frisjes, het eerste kievitsei is al gevonden. Tegelijkertijd is dit de periode dat de mest uitgereden wordt over de landerijen. Het ligt voor de hand om de landbouw verantwoordelijk te stellen voor de teruggang van het weidevogelbestand, dat zij in actie moeten komen en dat er nieuwe regels opgelegd moeten worden. Maar helaas zal dat de weidevogel niet helpen.

Nestpanne en biodivers zaaizaad

8 maart 2018 hebben de bond van Friese vogelwachten, de agrarische collectieven, de agrarische jongeren Friesland en het particulier grondbezit samen met gedeputeerde Kramer het project “Grutsk op us Greidefugels” opgestart bij een melkveehouder te Haskerdijken. Een initiatief gericht op de bewustwording. Gericht op boeren te motiveren en stimuleren om nesten te beschermen vanuit een positieve insteek. Onder royale belangstelling van de pers plaatste Johannes Kramer de eerste “nestpanne”. Een beschermkap over het nest waarna de loonwerker de slang van de sleepslangbemester behendig over het kapje voortbewoog. Sindsdien hebben boeren en loonwerker dergelijke kapjes bij zich op de trekker en worden ze volop gebruikt. Het jaar daarna kwam een vervolg. Op het erf van een biologische boer in Oldeboorn, werd de eerste zak biodivers zaaizaad uitgereikt die daarna, in samenwerking met de Provincie, tegen gereduceerd tarief besteld kon worden. Ook afgelopen jaar is er massaal gebruik gemaakt van deze actie.

De commercial “Grutsk op us Greidefugels” heeft dit jaar de Friese reclameprijs gewonnen. Dit door waardering alom vanuit de Friese gemeenschap voor de inspanning die boeren doen om weidevogels te beschermen, treffend in beeld gebracht. Maar helaas gaat dit onze weidevogel niet helpen.

‘Landbouw heeft genoeg tijd gehad’

Daarom kiest de Provincie voor de aanpak van regels en beroept zich op de omgevingsverordening. Een document van 132 pagina’s. In artikel 5.31 wordt de zorgplicht voor weidevogels nader geduid. In lid 5 wordt aangegeven dat met een goedgekeurde gedragscode lid 1 tot en met 4 niet van toepassing is. Vervolgens wordt vanuit provinciezijde aangegeven dat de landbouwsector genoeg tijd had om een dergelijke gedragscode te komen. De vlam is in de pan, groepen willen in actie komen, boze artikelen en boze brieven worden geschreven. Deze aanpak gaat de weidevogel niet helpen.

Hoe kan het toch dat goede initiatieven in de kiem gesmoord worden. Het is niet de mienskip die dat niet ziet en de boeren daarin steunt. Het is de aanpak vanuit de Provincie die helaas met zijn stijl van doen de weidevogel niet kan helpen tegen de ondergang. Dat is nog het meest schrijnend. Je vraagt je af voor wie deze gedragscode dan bedoeld is.

“Grutsk op us Greidefugel” is het antwoord van de boeren. Het zou de Provincie sieren dit ter harte te nemen.

Trienke Elshof, melkveehouder en regiobestuurder LTO Noord