Column: Boer moet eigen broek ophouden in coronatijdperk

Afgelopen woensdag presenteerde wij – Agrio – een onderzoek over ondermeer de gevolgen die boeren nu al ervaren van de coronacrisis en wat ze de komende maanden verwachten. Ruim 1.100 boeren vulden onze vragenlijst in. Daardoor kunnen we een goed beeld schetsen. Uit ons onderzoek blijkt dat één op de drie boeren nu al de financiële gevolgen van de crisis ervaart.

Sectoraal

Vier van de vijf varkenshouders ondervindt de gevolgen van de lagere prijzen. Echter, de grootste schade tekent zich af in de akkerbouw. Daar ondervindt 45 procent van de akkerbouwers financiële schade en van die groep loopt bij 40 procent de schade op tot boven de 50.000 euro. Met name melkveehouders en varkenshouders verwachten in de komende maanden een oplopende schade. Pluimveehouders worden vooralsnog het minst geraakt door de crisis, maar ook daar zijn er bedrijven die wel degelijk getroffen worden.

Overheidsregelingen

Dan is de vraag of de overheidsmaatregelen die het kabinet heeft afgekondigd om de economie te ondersteunen boeren kunnen helpen. Bedrijven met personeel kunnen van meer regelingen gebruik maken dan bedrijven zonder personeel, maar veel animo voor die regelingen is er niet. Slechts 3 procent van de boeren met schade ziet daar mogelijkheden. Akkerbouwers met personeel hebben die handen nu juist hard nodig en ook in de melkveehouderij gaat het werk gewoon door. Dat is niet te vergelijken met bijvoorbeeld de reisbranche en horeca.

De regelingen die dan nog overblijven, gaan over uitstel van betalingen van belasting. Of over een tijdelijke borgstelling voor kredieten. Dat zijn regelingen die ervoor zorgen dat bedrijven op de korte termijn door kunnen blijven draaien, maar het is geen steun in klinkende munt om zwaar gedupeerde bedrijven financieel te ondersteunen. De enige regeling die overblijft en interessant lijkt, is de extra ondersteuning voor zelfstandige ondernemers. Van de bedrijven die nu al meer dan 50.000 euro schade hebben, overweegt maar 14 procent gebruik te maken van deze regeling. Daarmee trek ik de conclusie dat boeren maar beperkt mogelijkheden zien.

Schuiven

Minister Schouten liet deze week ook van haar horen. Eerst met haar inzet om in Brussel steun voor boeren te krijgen. Het idee dat ze geopperd heeft, is het naar voren halen van de GLB-vergoeding. Boeren zien dat al als onderdeel van hun bedrijfsinkomsten. Mocht dat naar voren halen niet lukken, dan wil ze zelf kijken of ze die inkomsten kan voorschieten. Ook hier is dus geen sprake van een steunpakket, maar van het naar voren halen van vergoedingen die toch al gedaan zouden worden.

Videoboodschap

Vervolgens kwam Schouten nog met een videoboodschap om boeren en anderen die werkzaam zijn in de voedselketen een hart onder de riem te steken. Dat is fijn en is na de vaststelling dat boeren een vitaal beroep hebben, opnieuw een teken van waardering vanuit het kabinet. Maar de conclusie op basis van het huidige pakket aan maatregelen om de gevolgen van de coronacrisis in te dammen, is toch vooral dat boeren met liquiditeitsproblemen op de korte termijn een beetje worden geholpen en dat de rest vooral zijn eigen broek moet ophouden.

Alle corona-updates voor boeren en tuinders vindt u in ons Liveblog, dit is te vinden via de homepage of hieronder. Het liveblog wordt continu geüpdatet.