Stikstof: Regering heeft nog een pot geld voor boeren
Voor de VVD behandelt ex-staatssecretaris, nu Kamerlid Mark Harbers de stikstofportefeuille. Hij pleitte voor ruime financiële steun voor de boeren inzake het stikstofprobleem, ongeacht welke keuze ze maken. „Iedere keuze moet op financiële steun kunnen rekenen, anders is het geen echte keuze.” Boeren die willen stoppen, moeten ruim gecompenseerd worden zodat ze ook door kunnen gaan met hun leven, boeren die willen doorgaan en willen investeren in stalsystemen met minder stikstofuitstoot, moeten daarvoor ook de mogelijkheden krijgen. stelde hij. Anders is er geen echte keuze. En als banken zich terugtrekken, moet de overheid ze dus die financiële middelen bieden.
CDA, D66 en CU volgden dezelfde lijn. De stikstofproblematiek was de boeren niet te verwijten, vonden ze. „Als iemand schuld is, is het de politiek”, vond De Groot.
Geen gemeenschappelijk front
Het lukte de oppositie niet om hier een gemeenschappelijk front tegen te vormen. Links zette vraagtekens bij de vrijwilligheid. Als niet genoeg boeren vrijwillig stoppen, vroegen ze, wat dan? „Ik wil ook dat zoveel mogelijk vrijwillig gebeurt", vertelde Jesse Klaver. „Maar gedwongen krimp kunnen we niet uitsluiten.”
„De vrijwilligheid waarvan het kabinet uitgaat is ook juridisch niet houdbaar”, stelde Esther Ouwehand. Ze verwees daarbij naar de hoorzitting van woensdag, waarin juristen hadden verteld dat de rechter zekerheid moet hebben over de vermindering van stikstof. Vrijwilligheid geeft die basis niet.
In haar antwoord zei minister Schouten dat 'heel Nederland moet inschikken', niet enkel de boeren. De zekerheid die bij vrijwillige krimp niet wordt bereikt, leek ze te zeggen, kan dus ergens anders gevonden. Bovendien, stelde ze, gaat het om een vermindering van de stikstofdepositie. „En dat moet je niet verwarren met een krimp van de veestapel.”
Financiering
Verschillende partijen wilden weten waar de regering het geld vandaan haalt om boeren zo ruim te compenseren. Dat zit niet in de begroting van het ministerie, constateerde Frank Futselaar (SP). Ook William Moorlag (PvdA) en Roelof Bisschop (SGP) vonden de financiële onderbouwing magertjes.
Er wordt extra geld voor uitgetrokken, antwoordde de minister. Het kabinet legt hiervoor een zogenaamde begrotingsreserve aan. Hoe groot die is, kon ze niet zeggen. Het wordt nog bekeken. Daarbij zal het geen eenmalig bedrag zijn, maar zal hier meerdere jaren geld voor gereserveerd moeten worden.
Motie van wantrouwen
Waar links een gedwongen sanering in ieder geval als stok achter de deur wil, vond rechts dat helemaal niet nodig. Want er is helemaal geen stikstofprobleem, stelden PVV en FvD. „De afgelopen decennia is de stikstofuitstoot meer dan gehalveerd”, vertelde PVV'er Kops. „Er is dus helemaal geen stikstofprobleem.” De PVV kiest niet voor de EU-regels, stelde hij, de partij kiest voor de boeren. Maar, moest hij toegeven na vragen van GroenLinks, ze zijn wel tegen de bio-industrie en tegen megastallen.
Ook de FvD zag geen stikstofprobleem. „We hebben geen milieuprobleem, we hebben een boekhoudkundig probleem”, stelde Thierry Baudet. „Een papieren werkelijkheid.” Hij wilde dat de regels die de provincies hebben uitgevaardigd, per direct worden opgeschort en dat Nederland het Duitse stikstofmodel moet invoeren. „Als de minister dat niet toezegt, dan zullen we een motie van wantrouwen indienen.”
De minister zegde het niet toe. Net zoals vorige week donderdag niet, toen ze uitlegde dat een Duitse drempelwaarde meteen door de Nederlandse rechter zou worden afgeschoten en dus geen oplossing zal bieden. Baudet diende vervolgens zijn motie niet in.
