Goed ruwvoer uit minder bemesting: zo pakt Marcel Lageschaar dat aan

Lageschaar heeft 112 melkkoeien met 8.600 kg melk op ruim 52 ha zandgrond. Het aantal uren weidegang was 1.000 uur in 2024. Mede door de lagere bemestingsnormen is hij extra scherp op goed bemesten, een gezonde bodem en kwalitatief goed eigen ruwvoer.
Sturen op ureum is voor de melkveehouder een belangrijke pijler. ‘Het ureumgetal is nu 15 tot 16, gemiddeld zit ik op 18’, licht hij toe. ‘We voeren nu de tweede en derde snede van vorig jaar. Het aandeel ruw eiwit van deze kuilen was met gemiddeld 140 g per kg ds laag. De gehaltes zitten op 5,09% vet en 3,72% eiwit. De koeien zien er goed uit en met de klauwen heb ik nauwelijks problemen.’

Maaisel op maisland

Opvallend is ook het lage stikstofbodemoverschot van 25 kg per ha in 2024. De laatste jaren was dit gemiddeld 60 kg. De opbrengsten in mais waren de laatste jaren gemiddeld 18,5 ton ds mais en 11,5 ton ds gras.
‘2024 was een groeizaam jaar. De conditie en soort grond zijn erg bepalend voor een laag stikstofbodemoverschot. Ik let bijvoorbeeld sterk op de opbouw van organische stof. Zo breng ik maaisel van twee jaar oud op het maisland. Dit geeft het organische stof gehalte en daarmee de maisopbrengst een boost. Op sommige percelen was het percentage organische stof enkele jaren geleden 3 en is dit verhoogd naar 4 tot 5%. Hierdoor zijn de percelen minder droogtegevoelig en spoelt er minder uit.’

Gericht bemesten

Lageschaar vindt het belangrijk om een goede opbrengsten van het land te halen. Het aandeel eiwit van eigen land was in 2024 62%. Op de 52 ha grond die in gebruik is, heeft hij op 11 ha grasklaver en op 6 ha kruidenrijk grasland staan. Door de grasklaver-percelen te scheuren en af te wisselen met mais, probeert hij de klavers ‘er goed in te houden’.
‘Wij zijn een PlanetProof-bedrijf, dus zijn wat gebonden door het aandeel blijvend grasland. Dat is soms wat lastig. Ik let goed op het moment van bemesten en de manier van bemesten. De eerste twee snedes laat ik de loonwerker goed met drijfmest bemesten, daarna niet meer. Ook voeg ik water toe, zo’n 10 tot 15%, voor een betere benutting. Kunstmest strooi ik heel gericht, niet onder de bomen bijvoorbeeld.’
Dat de benutting en de kwaliteit van Lageschaars eigen voer goed is, blijkt uit het lage voor CO2-uitstoot: deze was in 2024 749 gram CO2 per kg meetmelk. Hieruit blijkt dat hij hoogwaardig eigen ruwvoer teelt die de koeien efficiënt benutten.

Diversiteit tussen verschillende veehouders

Als voorbereiding op de bijeenkomsten bezocht ForFarmers-ruwvoerspecialist Thijmen Heinemans de zeven gastbedrijven. Wat opviel, was dat de gastbedrijven erg verschilden in bedrijfsvoering en intensiviteit en dat sterk naar voren kwam dat grondsoort en bemestingsruimte bepalende factoren zijn voor het inrichten van het bouwplan.

Heinemans: ‘De intensiteit van het bedrijf en de grondsoort bepalen vaak welke keuzes er wel of niet mogelijk zijn in het bouwplan. Voor de intensievere bedrijven is het vaak van belang om zoveel mogelijk opbrengst te halen van een perceel. Dit blijft vaak bij het verbouwen van gras, grasklaver en mais. Voor de extensievere bedrijven is er vaker ruimte voor alternatieve gewassen zoals granen. Deze worden vaak geteeld met motivatie vanuit het GLB, bepaalde pakketten of door het rustgewas.’
Een ander aspect dat mee speelt in het bouwplan is de bemestingsruimte die aanwezig is op het bedrijf. ‘Voor drijfmest hanteren alle melkveehouders dezelfde gebruiksnorm en blijft het voor alle veehouders van belang om de mest op de juiste manier te verdelen, ongeacht de grondsoort.’

‘Voor veehouders wordt het door de lagere stikstofnormen steeds meer een uitdaging om het gewas te voorzien van voldoende nutriënten’, vult hij aan. ‘Vandaar dat het van belang is om zo gericht mogelijk om te gaan met de aanwezige meststromen. Vanuit dit aspect wordt soms gekozen om klavers te zaaien in nieuwe graspercelen of geen of minder drijfmest te gebruiken bij mais op scheurgrond.’