Nieuwe melkstal zorgde voor nieuwe uitdagingen

Hogere capaciteit, maar oplopend celgetal
In het Brabantse Raamsdonkveer melkt Tjeu, samen met zijn ouders Peter en Monique, 130 melkkoeien en wordt het bijbehorend jongvee verzorgd. Zo’n 6 jaar geleden maakte de oude melkstal waarin 2 x 7 koeien gemolken werden, plaats voor een nieuwe melkstal met twee keer zoveel capaciteit. Waar ze in de oude melkstal nog tijd hadden om tussendoor de tepelbekers met warm water te spoelen, lukte dat in de nieuwe stal niet meer. In de maanden na de omschakeling zagen ze het celgetal oplopen en de uiergezondheid achteruitgaan. Uitschieters richting 300.000 celgetal waren geen uitzonderingen meer, tot grote frustratie van vader en zoon.

Melkwinning en ligboxen onder de loep
‘Wat hebben we niet geprobeerd’, zegt Tjeu nog enigszins gefrustreerd als hij terugdenkt aan de periode waarin het celgetal maar niet wilde zakken. ‘De melkinstallatie is van top tot teen nagekeken, van het vacuüm tot melkslangen en geleiders. We hebben natte metingen laten doen om er zeker van te zijn dat alles technisch goed stond’. Ook aan het ligboxmanagement werd gesleuteld. De familie stapte over van gescheiden mest op een stro-kalkmengsel in de boxen. “We hebben ook gebluste kalk geprobeerd, maar dat zorgde weer voor schrale spenen’, vertelt Tjeu. Daarnaast werden koeien na het melken langer uit de boxen gehouden en kregen dieren met een hoog celgetal een bandje, zodat de tepelvoeringen na het melken extra gespoeld konden worden.

Stijgend aantal mastitisgevallen
Naarmate het celgetal opliep, nam ook het aantal mastitisgevallen toe. ‘Zowel oudere koeien als vaarzen kregen er last van, soms al vroeg in de lactatie, soms juist op het eind’, vervolgt Tjeu. Talloze bacteriologische onderzoeken werden uitgevoerd, maar zonder duidelijk patroon. ‘Dan wees de uitslag op omgevingsbacteriën, dan waren het weer koegebonden bacteriën. Er was geen peil op te trekken’, verzucht hij. De wisselende uitslagen maakte het lastig om gericht te sturen.

Timelapscamera legt deel van probleem bloot
In overleg met de dierenarts, die inmiddels nauw betrokken was bij het management, werd besloten om een timelapscamera in de stal te plaatsen. ’s Nachts werden opnames gemaakt in de hoop eindelijk te zien waar het misging. ‘We zagen dat de koeien ’s nachts te lang zonder voer stonden’, aldus Tjeu. ‘Daardoor krijg je teveel schommelingen in de pens pH, wat pensverzuring in de hand werkt en de weerstand van de koeien verlaagde’. Samen met de dierenarts werd besloten het voerschema aan te passen. ‘We voeren nu later en meer om de pens stabiel te houden’. Inmiddels zorgt een aanschuifrobot ervoor dat er dag en nacht voer beschikbaar is en de opname constant gestimuleerd wordt. ‘Voor de weerstand van de koeien is dat een hele goede stap geweest’, zegt Tjeu tevreden.

Infectiedruk verlagen
Naast het versterken van de weerstand, pakte de familie van Beek ook de infectiedruk aan. De diepstrooiselboxen worden afwisselend gevuld met gescheiden mest of een strokalk mengsel. Dagelijks worden de ligboxen schoongemaakt en voorzien van een nieuw laagje BoxClean. Dit biocide geregistreerde boxstrooimiddel zorgt ervoor dat schadelijke bacteriën in de ligbox op een effectieve manier worden afgedood.

Desinfectie melkstellen
‘Daarnaast zijn we begonnen met voorschuimen en zijn we overgestapt op een ander dipmiddel’, vertelt Tjeu. Sinds een jaar gebruiken ze UDDERgold Platinum, een barrière dipmiddel, dat tussen de melkbeurten een beschermende laag over de speen vormt. Ook de melkroutine werd aangepast om kruisbesmetting via de melkstellen te voorkomen. ‘Als de koeien leeg zijn, dip ik eerst van voor naar achter. Daarna laat ik de koeien los en als ik terugloop spray ik in alle tepelbekers Kenoxylac’, legt hij uit. Door de fijne verneveling desinfecteert deze gebruiksklare spray de tepelvoering snel en effectief. ‘Dat doen we niet alleen bij hoog celgetal koeien, maar bij allemaal. Het kost me ongeveer een kwartier extra tijd per melkbeurt, maar het werkt wel’, is zijn ervaring.

Resultaat: beter celgetal, gezondere uiers en meer werkplezier
Het was een lang traject, maar de combinatie van gerichte maatregelen en betrouwbare producten heeft ervoor gezorgd dat de familie Van Beek de uiergezondheid en het celgetal weer onder controle kreeg. ‘Tijdens de laatste melkcontrole was het geometrisch celgetal weer terug op 84,’ vertelt Tjeu tevreden. ‘Maar minstens zo belangrijk is dat het arbeidsplezier weer terug is. Van zieke koeien word je niet blij.’