Deense dierenartsen vermoeden verstoring van pensflora na snelle start met Bovaer
Volgens LVK gaat het in de gemelde gevallen om verschijnselen zoals verminderde eetlust, een daling van de melkproductie en verhoogd restvoer en lagere wateropname. Deze symptomen wijzen volgens de dierenartsen op een tijdelijke verstoring van de pensflora.
Bovaer vermindert de methaanproductie in de pens door de microben die methaan vormen te beïnvloeden. Wanneer het middel echter te snel wordt ingevoerd, kan dit evenwicht in de pens verstoord raken. Ook een ongelijke verdeling van Bovaer in het voer kan bijdragen aan een onbalans in de microbiële processen.
Combinatie van factoren
De dierenartsen achten het biologisch plausibel dat een combinatie van factoren de klachten veroorzaakt. Wanneer Bovaer te abrupt wordt toegevoegd aan het rantsoen, kan dat samen met onstabiele of toxinebelaste voeders leiden tot een chemische verschuiving in de pens. Daarbij kunnen nitrietophoping en veranderingen in de redoxbalans optreden, wat in ernstige gevallen resulteert in pensvergiftiging, diarree of stofwisselingsproblemen. LVK benadrukt dat dit niet de verwachte werking van Bovaer is, maar wel kan optreden onder zogenoemde ‘gestresste voederomstandigheden’.
Vooral hoogproductieve koeien en bedrijven waar tegelijkertijd meerdere voerveranderingen door het toevoegen van maïs, bieten of variatie in voerkwaliteit plaatsvinden, lijken gevoeliger voor dergelijke verstoringen. Dat geldt ook voor droogstaande koeien en vaarzen. De dierenartsen adviseren daarom om Bovaer geleidelijk in te voeren en te zorgen voor een grondige en gelijkmatige menging door het voer. Daarbij is het belangrijk dat het product niet via topdressing of in een kleine krachtvoergift wordt verstrekt, omdat dat de kans op ongelijke opname vergroot.
Tijdelijk stop zetten
Wanneer er ondanks een zorgvuldige invoering toch problemen ontstaan, raadt LVK aan om het middel tijdelijk stop te zetten en samen met de dierenarts en voeradviseur te onderzoeken wat er precies gebeurt. Het nemen van voeranalyses, inclusief controle op toxines en mengkwaliteit, kan helpen om de oorzaak te achterhalen.
LVK heeft de bevindingen inmiddels gedeeld met de Deense kennisorganisatie SEGES. Er wordt gewerkt aan een korte enquête onder veehouders om de omvang van de problemen beter in kaart te brengen. De dierenartsen hopen dat dit onderzoek helpt om richtlijnen op te stellen voor een veiligere en stabielere introductie van Bovaer in de praktijk.
Verplicht gebruik
Het gebruik van Bovaer maakt in Denemarken deel uit van een nationaal klimaatprogramma. Grote melkveebedrijven zijn vanaf 2025 verplicht om het middel minimaal tachtig dagen per jaar te voeren, of als alternatief het vetgehalte in het rantsoen te verhogen. Bovaer is het eerste goedgekeurde methaanremmende voederadditief in de Europese Unie. De werkzame stof, 3-NOP (3-nitrooxypropanol), vermindert onder normale omstandigheden de methaanuitstoot in de pens met ongeveer 27 procent.
Hoewel LVK de doelstelling van methaanreductie onderschrijft, vindt de organisatie het belangrijk dat er ruimte blijft voor maatwerk op bedrijfsniveau. In situaties waarin koeien duidelijk negatief reageren op Bovaer, moet het volgens de dierenartsen mogelijk zijn om tijdelijk af te wijken van de standaarddosering, zolang de gezondheid en productie van de dieren in het geding zijn.
