Rijk met water: verhalen over de potentie van kringlopen

Mijn Waterfabriek van Johan Bel

Johan Bel ontwikkelt met zijn bedrijf Mijn Waterfabriek oplossingen om regenwater vast te houden in de gebouwde omgeving. Dit voorkomt piekbelasting op het riool en vormt een buffer in periodes van droogte. De ondernemer ziet regenwater als een hoogwaardige bron van water. "Heel veel verontreinigingen die in oppervlaktewater te vinden zijn zul je niet in regenwater tegenkomen. De microbiologische vervuiling uit regenwater is redelijk eenvoudig te reinigen", stelt Johan. Met zijn innovatie is regenwater met drie filterstappen - microfiltratie, actieve koolfiltratie en een ultrafiltratie membraan - op te waarderen tot drinkwater.

Peter Mölder van Denkavit over het voordeel van vloeibaar voeren van kalveren op het drinkwaterverbruik

Om goed te kunnen sturen op de groei van kalveren is het belangrijk om de eiwit-/ vetratio af te kunnen stemmen. Melkpoeder leek daarvoor een oplossing. ''De laatste vijf jaar heeft diervoederfabrikant Denkavit Nederland volop ingezet op vloeibare componentenvoeding'', aldus Peter Mölder (Denkavit). Vloeibare componenten hebben een veel lagere milieubelasting dan wanneer wei en vet eerst volledig ingedroogd worden.

De oorspronkelijk beweegredenen voor Denkavit om over te gaan naar wei-permeaat (26% droge stof) waren: flexibiliteit, kostprijsverlaging en een kleinere CO2- voetafdruk, maar inmiddels blijkt ook het drinkwaterverbruik per kalf lager te zijn. ''Ik heb hier nog geen harde cijfers van, want het had niet onze primaire interesse'', zegt Peter, maar hij schat in dat het waterverbruik om kalvermelk te maken ruim 50% lager is.

Het kringloopbedrijf Ecoferm waar water uit mest werd gebruikt voor de kroosvijver die diende als eiwitbron voor de kalveren.

Het kringloopbedrijf Ecoferm van Evert Kroes hield zo’n 3600 rosékalveren en beschikte over 100 hectare eigen teeltgras en snijmais en een eigen biogascentrale. Bedrijfsvoerders Evert en Kees Kroes hadden vergevorderde plannen om verschillende kringlopen op hun bedrijf in Uddel te sluiten, waaronder die van water.

Waar water op veel traditionele bedrijven als restproduct wordt beschouwd, werd het op Ecoferm juist opgewaardeerd. Water uit mest voedde voor de kroosvijver, waar nutriënten werden benut voor de productie van eendenkroos. Dit kroos diende als eiwitbron voor de kalveren, maar had ook potentie voor andere markten, zoals verse groente of eiwitconcentraat voor de voedselindustrie. Het restproduct diende zelfs voor algenkweek in buizen, bedoeld als grondstof voor veevoer of voedsel, al bleek de kostprijs nog te hoog.

In een circulair systeem vraagt om minimale verliezen van energie, water, nutriënten en CO₂. Dat vereist onderzoek en kennis, bijvoorbeeld naar voedselveiligheid en nieuwe eiwitbronnen. Overheden kunnen dit versnellen door financiële steun te bieden en regelgeving beter af te stemmen op duurzame innovaties.

---

Bekijk het project 'Wijs met Water' of lees de andere verhalen op Groen Kennisnet:

• De Leidraad Bodemdaling – een hulpmiddel dat melkveehouders inzicht geeft in passende maatregelen tegen bodemdaling op hun bedrijf.
• Vion Food Group, de grootste zelf-slachtende slager van Nederland, die op verschillende manieren zo zuinig mogelijk omgaat met proceswater.
• Seafarm van Adri Bout waar zout grondwater juist een kans vormt.
• Merijn Everaarts oprichter van de bekende Dopper fles
• Op Terschelling onderzoekt Stichting De Zilte Smaak hoe voedselproductie mogelijk blijft met brak grondwater.
• Edwin Tromp die droomt van een gesloten voedselsysteem met brak grondwater, zalm en zilte groenten.
• Hoe Cosun Beet Company water wint uit suikerbieten en dit inzet voor duurzame landbouw en glastuinbouw.

---

Lees meer over watergebruik op Groen Kennisnet

Meer informatie op de vakinformatiepagina voor de melkveehouder.