“Lely Vector biedt veel meer voordelen dan verwacht”

Terwijl de wind vrij spel heeft in de polders op een steenworp afstand van de Noordzee, wijst Kees Ruijter glimlachend naar het schone erf. “Met deze wind is het moeilijk het erf schoon te houden tijdens het laden. Dat was geen afweging om te investeren in een automatisch voersysteem, maar wel om te investeren in een voerschuur.”

Maatschap Ruijter voert nu bijna een jaar met het Vector automatisch voersysteem. Joost verklaart de keuze voor een automatisch voersysteem: “Onze oude mengwagen was bijna 20 jaar oud. Hij was te klein en ook versleten. Door de jaren heen is het bedrijf gegroeid in dieraantallen en ook in productie per koe. Hoewel we de melkkoeien in één groep houden, heb je steeds grotere aantallen te voeren. Daar ging na verloop van tijd steeds meer tijd in zitten. Daarnaast hadden we dus een nieuwe loods gepland staan, voorzien van zonnepanelen. Het opwekken van eigen stroom, de bouw van een nieuwe voerschuur, de noodzaak voor het vervangen van de voertrein en de zoektocht naar arbeidsbesparing bracht ons op het spoor van een automatisch voersysteem.”

Flexibiliteit dankzij voerkeuken

De melkveehouders gingen op oriëntatietour door Nederland en bezochten enkele melkveehouders met een automatisch voersysteem. De afwezigheid van bunkers gaf voor Joost de doorslag om voor de Lely Vector te kiezen. “De vlakverdeling van de voerkeuken geeft oneindig veel opties, terwijl je bij een systeem met bunkers voor elke voersoort een bunker moet hebben, met bijbehorend risico op storing en onderhoud.”

Op dit moment heeft de familie Ruijter acht verschillende voersoorten in hun keuken staan. De veelzijdigheid van de voerkeuken bij Lely demonstreert Joost in de voerschuur. Twee inpandige sleufsilo’s zijn in managementprogramma Horizon als onderdeel van de voerkeuken met een voervlak gecodeerd. De grijper haalt de ingekuilde bierbostel vervolgens rechtstreeks uit de sleufsilo’s waardoor het uitkuilen met de verreiker wordt overgeslagen. Joost: ”Wanneer een vlak leeg is, krijg ik een seintje. Dan maken we de bierbostelkuil iets verder open en voeren we het volgende vlak in als laadplaats voor de grijper.”

Ook de verschillende grassneden die de maatschap laagsgewijs inkuilt, worden als unieke voersoort ingevoerd. “Met de U-snijder aan de verreiker snijden we precies op de scheiding van twee sneden”, licht Kees toe. “Het automatisch voersysteem in combinatie met lasagnekuilen geeft ons de mogelijkheid om meerdere sneden gras te voeren en het rantsoen te sturen.”

Combinatie met weidegang

De familie Ruijter melkt ruim 11.200 kilogram melk per koe en combineren dat met weidegang. Het afgelopen jaar liep de veestapel zes maanden buiten. Juist de mogelijkheid om in de weideperiode op details te sturen heeft hen aangenaam verrast. Kees legt uit: ”De voeropname in de stal wordt bepaald door de voeropname buiten. De Lely Vector houdt zelf bij hoe het met de voorraad voer aan het voerhek gesteld is. Daardoor ligt er nooit te veel of te weinig voer, wat voorheen weleens het geval was wanneer de opname in de wei varieerde.” Daarbij maakt Joost de kanttekening dat je wel dagelijks de vinger aan de pols moet houden. “De voeropname is in beeld in Horizon, net zoals de afwijking. Je moet bij afwijkende opname wel het rantsoen in verhouding aanpassen, anders is het rantsoen binnen een week uit balans.”

Maar ook de kwaliteit van het voer blijft beter behouden in de weideperiode, heeft Kees ervaren. “Om praktische redenen voerden we vroeger altijd in de voormiddag. Dan blijft je dagindeling hetzelfde. In het weideseizoen lopen de koeien dan buiten. Het voer lag dus enkele uren te wachten. Nu zorgt de Vector ervoor dat er rond het binnenhalen van de koeien voldoende voer aan het voerhek ligt.” Joost vult aan: “Omdat het voer vers uitgedoseerd wordt, hebben we ook de mogelijkheid om water toe te voegen wanneer het rantsoen daar om vraagt. Vanwege broeigevoeligheid was dat voorheen uitgesloten in het weideseizoen.”

Tevreden over het mengresultaat

Dagelijks maakt de Vector zo’n 18 mengsels aan tijdens de stalperiode waardoor het percentage vrije tijd beperkt is. “Ook kleine porties mengt de Vector goed”, is Kees’ ervaring. “Bij elk rondje krijg je weer activiteit aan het voerhek, dus dan is een extra rondje niet erg.” Juist omdat kleine porties goed gemengd worden, zien de maten ook een groot voordeel bij de droge koeien. Joost: “Naar het mengresultaat van het rantsoen van de droge koeien was ik het meeste benieuwd. Daar zit structuurrijker gras in wat we in balen hebben laten persen. Dat mengt toch anders dan het gehakselde gras. Maar ook het langere gras laat zich prima mengen.”

Analyses in Horizon

Terwijl Joost uitleg geeft over zijn ervaringen met de Vector, past hij terloops op de Horizon-app de laadplekken van de grijper aan omdat er zojuist een nieuwe vracht bierbostel gelost is. Joost is tevreden over het gebruiksgemak van de Horizon-app. “Die is heel gebruiksvriendelijk en gebruik je ook het meest. De aansturing van de grijper en de menger vraagt wat ervaring, maar dat komt ook omdat je die niet zo vaak gebruikt wanneer het systeem goed draait. De dagelijkse gang van zaken regel je in Horizon.”

Nadat de melkveehouders een klein jaar hebben gedraaid met het systeem, verwacht Joost in de komende periode ook van het systeem te kunnen gaan leren. “Binnen Horizon is een uitgebreide analyse mogelijk. Daar wil ik nog wel meer van weten in overleg met de specialisten van Lely Center Zevenbergen-Benningbroek.” Omdat er nog traditioneel gemolken wordt door de familie Ruijter, beschikt Horizon niet over data uit de melkstroom. “Met die data kun je nog betere analyses maken”, weet Joost, om er meteen aan toe te voegen, “we hebben een goede melkstal, dus automatisch melken is nu nog niet aan de orde.” Maar vader Kees sluit een automatisch melksysteem in de toekomst niet uit. “Robotmelken is inmiddels 20 jaar verder dan toen ik de keuze moest maken voor een nieuwe melkstal of melkrobots. De techniek is verbeterd, betrouwbaarder. En als je ziet hoe het automatisch voersysteem werkt, dan ga je ook weer openstaan voor verdere automatisering.”