‘De voerwagen staat altijd klaar – dat scheelt mij enorm veel werk’

Elke ochtend start Joustra met het voeren van de droge koeien. Dat kost hem ongeveer vijf minuten. Tijdens het mengen van het voer via een elektrische, stationaire mengwagen die ongeveer een half uur duurt, verschoont hij de ligboxen in de stal. Pas als de droge koeien gevoerd zijn, vult hij de mengwagen voor de melkkoeien. „De droge koeien voer ik altijd als eerste. Dan weet ik zeker dat ze hun rantsoen op tijd binnen hebben en kan ik de rest van de dag de melkkoeien automatisch laten voeren,” legt de melkveehouder uit, die het werk op het melkveebedrijf grotendeels zonder extra arbeidskrachten verricht.

De melkveehouder werkt sinds 2008 met het automatische voersysteem van DeLaval. In dat jaar creëerde hij meer ruimte door inbreiding van de stal om efficiënter te kunnen werken en arbeid te sparen. Een voerrobot paste daar goed bij. Vier jaar geleden werd het systeem tijdens een stalvernieuwing gemoderniseerd met een autonoom rijdende wagen, maar de oude mengbak is gebleven.

„De techniek past goed bij zijn bedrijf,” vertelt hij. „Het is een eenvoudig systeem, dat robuust is en weinig ruimte vraagt. Ons automatisch voersysteem werkt heel goed in combinatie met een lasagnekuil.”

Lees verder onder het kader

Voeren zonder trekker

Joustra werkt met een stationaire menger die verdiept in de stal is ingebouwd. Om de twee uur rijdt een autonome wagen, geleid door een inductielijn in de vloer, langs de voergang om het voer uit te doseren en schuift tegelijkertijd het voer aan.

Het vullen van de menger – met een kuilhapper en verreiker – kost hem dagelijks hooguit een kwartier voor de melkkoeien. Daarna neemt het voersysteem het werk volledig over.

„Je hoeft geen trekker meer op te halen of aan te koppelen. De wagen staat altijd klaar. Dat scheelt elke dag kleine klusjes die samen toch veel tijd kosten. Daarnaast werk ik met enkelvoudige producten die ik makkelijk aan de menger kan toedienen,” vertelt Joustra.

In totaal krijgen de koeien zo’n tien tot twaalf keer per dag vers voer. Dat geeft rust in de stal: er is minder voerselectie en de koeien bezoeken de melkrobot vaker en gelijkmatiger, merkt de melkveehouder. „De koeien kunnen nooit in één keer de lekkerste brokken eruit pikken. Alles komt gespreid over de dag,” aldus Joustra.

Geen broei

Het vullen van de menger doet hij standaard ’s ochtends vroeg, waarna het voer verdeeld over de dag wordt uitgegeven. Problemen met broei in de menger levert hem dat niet op. „Ik probeer broei in de kuil al zoveel mogelijk te voorkomen. Daardoor merk ik dat het voer in de menger ook nooit broeit. Nadeel van mijn werkwijze is wel dat ik mijn koeien maar één rantsoen kan verstrekken.”

Het vullen van de menger met graskuil, maïs, perspulp, raapschroot, gerst en eventuele andere bijproducten doet hij aan de hand van een voerlijst in de verreiker.

Joustra werkt met een lasagnekuil die tot 3,5 meter hoog kan worden. Mocht de bovenlaag van onvoldoende kwaliteit zijn, dan zet hij deze apart voor het jongvee. Ook als bijvoorbeeld een tweede snede van mindere kwaliteit is, haalt hij deze met de kuilhapper eruit voor het jongvee of droge koeien. Op deze manier krijgen de juiste dieren het juiste voer. Want goed kuilvoer is voor Joustra de basis.

Het jongvee wordt niet met de voerrobot gevoerd, en krijgt het voer via blokken verstrekt.

Flexibiliteit in arbeid

Die regelmaat heeft ook direct effect op het gebruik van de melkrobots. Joustra melkt met twee robots en merkt dat de spreiding van voerbeurten zorgt voor meer rust en een gelijkmatigere toestroom naar de robots. „Omdat je de koeien ook ’s nachts voert, blijven ze actiever, en zie je dat het robotbezoek constant hoog blijft. Zo kan ik met twee robots zonder problemen zo’n 135 koeien melken,” legt hij uit.

In een periode van vier weken dat de installatie stilstond vanwege de renovatie van de bestaande mengwagen uit 2008, merkte hij pas echt het verschil. „Toen ik tijdelijk weer met een trekker en mengwagen werkte, viel me op hoeveel extra handelingen daarbij komen kijken. Dat kost veel meer tijd en geeft minder vrijheid.”

Arbeidsbesparing en energiekosten

Joustra is heel tevreden over het energieverbruik. Omdat hij werkt met een elektrische menger en een dynamisch energiecontract heeft, kan hij de kosten voor elektriciteit laag houden, ook zonder gebruik te maken van zonnepanelen. „Ik heb over de jaren veel kosten aan energie bespaard in vergelijking met een systeem dat draait op diesel,” weet de melkveehouder.

Hoewel het systeem investeringskosten met zich meebracht, weegt de arbeidsbesparing daar volgens Joustra ruimschoots tegenop. Ook bij afwezigheid of overname van werk is het eenvoudig: „Je hoeft alleen even de mengwagen vol te gooien. Dat kan iedereen zo doen. De rest gaat vanzelf.”