Automatisch voeren ondersteunt natuurlijk vreetgedrag en stabiele pens-pH

Dairy Campus werkt al sinds 2015 met een automatisch voersysteem. Het systeem werd in eerste instantie gekozen vanwege het arbeidsgemak: de voedingsstal – de stal waar onderzoek naar voeding van melkvee plaatsvindt – telt 64 voerbakken die individueel gevuld moeten worden met de juiste rantsoenen. Handmatig voeren zou te veel tijd kosten en onvoldoende nauwkeurig zijn. Dankzij het hangend voersysteem van Trioliet kan de Dairy Campus betrouwbaar voedingsonderzoek uitvoeren.

Belangrijk voor het onderzoek op het innovatiebedrijf is dat het systeem niet zelflerend is. Dat wil zeggen dat het systeem altijd een vooraf ingegeven hoeveelheid voer geeft. „Mocht het systeem per ongeluk te veel van een product laden, dan moeten we deze eerst leegdraaien op een dumpplek zodat we altijd de rantsoenen in dezelfde verhouding en hoeveelheid voeren. Voor onderzoek is het belangrijk dat we exact weten wat de koeien krijgen. Daarom hebben we een systeem waarbij we kunnen ingrijpen als er iets misgaat en we zeker weten dat de juiste mengsels in de bakken liggen.”

Voor het voeronderzoek is het belangrijk dat additieven als mineralen en krachtvoeders gemakkelijk kunnen worden bijgevoegd. „Het mengsel zelf kan variëren van heel veel mais tot heel veel gras, maar net wat de opdrachtgever vraagt voor het betreffende onderzoek.”

Natuurlijk vreetgedrag

Belangrijker nog dan de arbeidsefficiëntie vindt De Bree het effect op de koeien zelf. „De kracht van een automatisch voersysteem is het meerdere keren per dag kunnen voeren. Hierdoor heb je altijd vers voer voor de koeien liggen. Als je traditioneel één of twee keer per dag voert, ontstaat er een piek: koeien dringen zich naar voren en vreten in korte tijd veel. Maar je wilt de pH in de pens zo gelijkmatig houden over de 24 uur van de dag. Met automatisch voeren verdeel je het rantsoen in kleinere porties over de dag. Daardoor boots je het natuurlijke graasgedrag van koeien veel beter na.”

De voerrobot zorgt er tevens voor dat het voer efficiënter wordt opgenomen door de koeien in vergelijking met traditioneel voeren. Dat levert het bedrijf ook minder restvoer op wat op de mesthoop komt.

Altijd vers voer

Op de Dairy Campus krijgen de koeien vier tot zes voerbeurten per dag. „Daarmee zijn we niet te vergelijken met een normale boerderij. Dat heeft onder andere te maken met de hoeveelheid van verschillende mengsel die we soms moeten voeren voor opdrachtgevers, het bakvolume en het feit dat we met betaalde arbeid zitten. We willen om 22.00 uur klaar zijn met voeren. Het automatisch systeem begint dan weer om 5.00 uur met voeren. Daardoor ligt er altijd vers voer. Koeien die lager in rangorde staan, en met name de vaarzen, worden niet weggedrukt en vreten op een rustiger tempo. Dat zie je terug in hun rustig loopgedrag in de stal en gezondheid. Ze groeien na het afkalven gemakkelijk door,” aldus De Bree. „Als we een normale bedrijfsvoering hadden gehad, zou ik waarschijnlijk tot acht keer per dag het automatisch systeem zijn ding laten doen.”

Dairy Campus is momenteel bezig met het ontwikkelen van een nieuwe stal met daarin een automatisch melksysteem en een voerrobot. De koeien in deze stal krijgen wel een behandeling die vergelijkbaar is met die van een gangbaar commercieel melkveebedrijf.

Stabiele pens-pH

Een gelijkmatige voergift helpt ook om schommelingen in de pens-pH te voorkomen. „Na het traditioneel melken zie je bijvoorbeeld vaak dat koeien tegelijk naar de waterbak en het voerhek gaan, waardoor de pH tijdelijk daalt, zo blijkt op onderzoek op ons bedrijf. Door het rantsoen gelijkmatig aan te bieden, blijft de pens-pH veel stabieler over 24 uur. Dat is gunstig voor de vertering en voorkomt pensverzuring,” legt De Bree uit.

's Nachts zie je vaak wel een dip in de pens-pH omdat koeien dan vaker liggen. „Al is dat effect groter in de stal met traditioneel melksysteem, dan in de stal met melkrobot, waar koeien vaker in de benen komen.”

Volgens hem is dit directe voordeel van automatisch voeren vaak onderschat. „Je helpt de koe niet alleen beter te vreten, je zorgt er ook voor dat haar hele stofwisseling stabieler draait. Als het in de pens goed gaat heb je 80 procent van de diergezondheid al gewonnen.”

Gezondheid en productie

De Bree ziet dat koeien op de Dairy Campus na het afkalven sneller op gang komen en minder stress ervaren bij het voerhek. Indirect kan dat leiden tot hogere melkproductie. „Net als bij automatisch melken zie je dat koeien vaker vreten en daardoor meer voer opnemen. Of dat altijd 10 procent extra melk oplevert, durf ik niet te zeggen, maar een stijging van 5 tot 8 procent is waarschijnlijk.”

Ook op het vlak van klauwgezondheid en algeheel welzijn verwacht hij voordelen. „Als koeien langdurig onder druk staan of te grote schommelingen in de vertering hebben, merk je dat uiteindelijk in hun gestel. Automatisch voeren helpt om die risico’s te beperken.”

Volgens De Bree vullen automatisch voeren en automatisch melken elkaar goed aan. „Een robotbedrijf voert vaak twee keer per dag. Met automatisch voeren verdeel je het voer beter en dat past uitstekend bij de 24-uurscyclus van een melkrobot. Uiteindelijk draait alles om het behouden van natuurlijk gedrag bij de koe. Daar past dit systeem heel mooi bij.”