Video: Met een constant rantsoen naar 11.000 kg melk

Aan de keukentafel treffen we melkveehouder Floor de With en veevoeradviseur Tom Vernooij. Drie jaar geleden verhuisde de toen 26-jarige Floor met zijn melkveestapel van Hagestein (UT) naar Barchem (GE). Ook nam hij de op het bedrijf aanwezige veestapel over.

Zo veel mogelijk drogestof in de koe

“Dit is een voorbeeldbedrijf als het gaat om goed voeren”, benoemt adviseur Tom. “Het ruwvoer is hier eigenlijk altijd goed, omdat Floor er zo dicht op zit met in- én uitkuilen.”

“Het rantsoen bestaat uit gras, mais, gemalen soja, Proti+ (vochtrijk voer), gerstmaismix en pensbestendig vet. Daarnaast krijgen de melkkoeien productiebrok en de verse koeien een opstartbrok”, somt Floor op. “We stellen een zo constant mogelijk rantsoen samen dat van hoge kwaliteit is. Het streven is dat iedere koe met iedere hap zo veel mogelijk drogestof opneemt.
Onder andere de deeltjeslengte van het ruwvoer, het drogestofgehalte en smaak zijn succesfactoren voor een hoge drogestofopname”, licht Tom toe.

Aandacht voor mengen

“Ik zeg altijd: beter voeren is eigenlijk beter mengen”, lacht hij. Aandacht voor het mengen is superbelangrijk. Door goed te snijden en mengen weef je als het ware alle voerproducten in elkaar. Bij iedere hap krijgen de koeien hetzelfde binnen in de juiste verhouding. De voeropname is hierdoor constanter, waardoor je schommelingen in de pens-pH voorkomt.
Samen met Floor hebben we een proefopstelling gedaan met verschillende mengwagens om te kijken welke het meest homogene eindproduct levert.” “De horizontale vijzelmengwagen paste het beste bij mijn bedrijfssituatie”, vult Floor aan.

Hoge melkproductie én conditie behouden

“Met het rantsoen stuur ik op gezondheid en een hoge melkproductie met goede gehaltes. Je stopt er voer in en daar wil je zo veel mogelijk melk uit halen, maar de koeien moeten het wel aankunnen. Ze mogen niet inleveren op conditie, dus er moet voldoende energie beschikbaar zijn. In de zomermaanden voeren we pensbestendig vet bij om ook in periodes van hittestress het energieniveau op peil te houden.”
In de stal treffen we een uniforme zwartbonte Holstein-veestapel aan die duidelijk mooi in conditie is. Floor wijst naar de gevulde linkerflank van een van de koeien aan het voerhek. “Kijk, dit zie ik graag. Deze pens zit vol met voer.”

Inkuilen goed plannen

De jonge melkveehouder is een goede planner en dat moet ook wel, want hij runt naast het melkveebedrijf ook nog een loonbedrijf dat met name veel in grond- en bermbeheer actief is. Het landwerk op het melkveebedrijf gebeurt ook grotendeels in eigen beheer. Zo ook het maaien en inkuilen met de eigen opraapwagen.

“Ik probeer er altijd vroeg bij te zijn. Eind april hadden we de eerste snede in de kuil en bij de volgende snedes passen we kalendermaaien toe. Het staat in mijn agenda: iedere vier weken inkuilen. Ik hou bij het maaien een stoppelhoogte van 7,5 tot 8 cm aan voor een snelle hergroei en om zo veel mogelijk blad te oogsten. Daarnaast beperkt wat hoger maaien het risico op ruw as in de kuil”, legt hij uit. Het gras wordt ingekuild in twee lasagnekuilen; de eerste twee snedes op beide kuilplaten en de volgende snedes gaan afwisselend bovenop de ene of de andere kuil.

Vast aanrijden en inkuilmiddel

Bij de kuil van vorig jaar zijn de lagen nog mooi te zien. Het valt op dat ze super strak zijn aangereden. “Goed aanrijden is heel belangrijk voor de conservering. Ik zorg altijd voor veel gewicht op de kuil; twee trekkers met een kuilverdeler met een totaalgewicht van 27 ton”, vervolgt Floor. “Met de opraapwagen gaat de aanvoer iets rustiger dan met de hakselaar. Je wilt er zo veel mogelijk lucht tussenuit persen, maar dat lukt nooit helemaal. Om de conservering te stimuleren, voeg ik standaard inkuilmiddel Ecosyl toe. Dat zorgt ervoor dat de pH snel omlaag gaat en maakt de kuil eerder stabiel. Zo houd ik zo veel mogelijk voederwaarde en kwaliteit in de kuil.”

Smakelijk rantsoen

Tom beaamt dat de kuilen op melkveebedrijf De With vrijwel altijd goed slagen, mede omdat Floor er bovenop zit. “De graskuilen zijn bovengemiddeld in VEM en eiwit. De ammoniakfractie is laag. Dat betekent dat de conservering goed geslaagd is. Daarnaast is smakelijkheid heel belangrijk, dat zie je o.a. aan voldoende melkzuur en suiker.”

Naast een goede kuiluitslag is het zeker zo belangrijk om te kijken hoe het voer voor het voerhek ligt. “Dat moet altijd fris en smakelijk zijn. Met de schudbox beoordelen we de selecteerbaarheid van het gemengde rantsoen. Aan de hand van de mest zie ik hoe de vertering is. Ook beoordelen we het vreet- en herkauwgedrag van de koeien. De optelsom is dan eenvoudig: meer liters uit hetzelfde voer is een hoger voersaldo. Als alles klopt zoals hier, dan komt de melk vanzelf.”

Dit artikel en meer over ruwvoer, rantsoensamenstelling en pensgezondheid leest u in de tweede editie van het Beter Voeren Beter Boeren magazine. Online een kijkje nemen kan hier.