Biodiversiteit op boerenbedrijf levert zichtbaar resultaat

Op productieve percelen kan een ondernemer bijdragen aan biodiversiteit, bijvoorbeeld door gewasdiversificatie en kruidenrijk grasland. Allerlei vogels, insecten en zoogdieren hebben baat bij een groen ingericht erf en niet-productieve elementen als kruidenrijke randen en bloemrijke slootkanten.

Wat kruidenrijk grasland de veehouder oplevert

In 2020 startten Urgenda en LTO Nederland met de campagne ‘1001ha Kruidenrijk Grasland’. Vier jaar later hebben de 1800 veehouders die meedoen, gemiddeld 12,9 hectare kruidenrijk ingezaaid, een kwart van hun percelen. En liefst 96% van boeren met meerjarige ervaring heeft al vaker kruidenrijk ingezaaid of is van plan dit vaker te doen.

Elke hectare productief kruidenrijk grasland levert meer voedsel voor insecten en vogels op, aldus de evaluatie. Daarnaast besparen gangbare boeren gemiddeld 80% op kunstmest, minder CO2-uitstoot en minder gebruik van bestrijdingsmiddelen. Er is op de kruidenrijke percelen betere waterberging en droogteresistentie door de diepere en verschillende wortels.

Efficiënte samenwerking

Samenwerkingen tussen akkerbouwer en melkveehouder doen het ook goed voor biodiversiteit. Het biedt meer rustgewassen na rooigewassen en meer variatie in beworteling. Dat is gunstig voor de bodembiodiversiteit. Melkveehouder Sjoerd Reitsma en akkerbouwer Siep Oosterveld in het Friese Piaam doen al jaren aan grondruil. Ze ruilen ongeveer 20 tot 25% van hun grond met elkaar. Reitsma krijgt grond voor mais of kruidenrijk grasland, Oosterveld krijgt grond voor zijn aardappelen of uien.

“De onkruiddruk is een stuk minder”, aldus de akkerbouwer. “We telen nu 1 op 8 uien, dan blijft die bodem goed in vorm, dan heb je geen last van fusarium enzovoort.” Reitsma vult aan: “Daar stond ik echt wel versteld van, als je dat bodemleven eenmaal goed aan de gang krijgt en als je ziet wat er dan mogelijk is. Mooi om te zien.”

Maar wat is biodiversiteit precies?

Zoë van Eldik, antropoloog bij Wageningen Environmental Research (Wat) en Wieger Wamelink, ecoloog bij WENR, vertellen in een webinar van Groen Kennisnet wat biodiversiteit is. “Biodiversiteit is alles wat leeft op aarde,” legt Wieger uit. Het gaat om de rijkdom aan soorten. Zoë vult aan dat mensen vaak ‘natuur’ en ‘biodiversiteit’ door elkaar gebruiken, terwijl ze niet precies hetzelfde betekenen. In haar onderzoek merkt ze dat mensen bij ‘natuur’ vaak denken aan bergen, rivieren en zeeën – ook al zijn die zelf geen levende wezens. Wel vormen ze de leefomgeving en zijn ze essentieel voor biodiversiteit.

Webinar over biodiversiteit en waterbeheer in de agrarische sector

Het webinar is geheel terug te kijken. Deze en alle voorgaande Groen Kennisnet webinars zijn bovendien terug te vinden in deze YouTube Playlist. Op 12 juni ’25 is het webinar onderwerp: ‘Klimaat robuust waterbeheer in de agrarische sector’. Agrarisch ondernemers krijgen door klimaatverandering steeds meer te maken met droogte én wateroverlast. Hoe kunnen boeren zich hierop voorbereiden? Je kunt je vraag stellen door je aan te melden of live via YouTube mee te kijken.

---

Lees het volledige artikel over biodiversiteit op het agrarisch bedrijf

Meer informatie op de vakinformatiepagina voor de melkveehouder