Fotoserie: Innovatie op Agro Techniek Holland: de eerste kunststof waterverdamper voor mestverwerking

Wat kun je als veehouder met een verdamper?

“Het drijfmestprobleem is echt de ellende van alles. Er is gewoon te veel mest, en daar moet iets mee gebeuren,” schetst Hein de situatie in de sector. Hij merkt op dat het mengen van urine en mest de kern van het probleem vormt. “In de natuur zie je dat niet. Dieren plassen op een andere plek dan dat ze poepen, daar komt de vermenging niet tot stand en ontstaat de ammoniak niet.” Door met technologie drijfmest te ontleden, kunnen afzonderlijke componenten beter verwerkt worden.

“De waarde van afvalstromen zit in de concentraten,” stelt Hein. “Om deze optimaal te kunnen gebruiken, heb je ze onverdund nodig. Bij het strippen en verdampen van reststromen wordt het schone water onttrokken. Dit water kun je uitrijden op het land, want er zit niets in. Wat overblijft zijn de pure concentraten. Wanneer deze pure concentraten door een mestintermediair worden meegenomen, is de vervuilingslast gelijk, maar het volume van de mest aanzienlijk kleiner.”

Wat gaat er gebeuren met de concentraten?

Hein schetst een toekomstbeeld waarin andere bedrijven in de keten interesse tonen in concentraten met waardevolle mineralen. Bedrijven, bijvoorbeeld in de chemische industrie, halen dan het concentraat gratis op, waardoor de melkveehouder geen afvoerkosten heeft. Bij Farmcubes hebben ze echter grotere ambities: ze streven ernaar dat de mineralen in de concentraten een waarde gaan vertegenwoordigen. Afvalwaterstromen zullen dan veranderen van een kostenpost naar een bron van inkomsten.

Naar de mogelijkheden om reststoffen te hergebruiken, wordt door Farmcubes volop onderzoek gedaan. Hein: “De industrie is niet houdbaar op deze manier. Voor de voedingsmiddelenindustrie geldt het net zo. We kunnen het ons niet meer veroorloven om grondstoffen aan de ene kant het bedrijf in te pompen en aan de andere kant naar buiten te gooien en ze zomaar laten verdwijnen. Dat gaat gewoon niet.” Hein wil dat de Cevap hier een structurele bijdragen aan gaat leveren. “We hebben iets ontwikkeld wat nog niet bestond, een kunststof waterverdamper. Ik hoop dat we in de toekomst kunnen zeggen: een deel van het afvalwaterprobleem is opgelost, omdat er een kunststof waterverdamper is.”

Waarom een waterverdamper van kunststof?

Met de kunststof waterverdamper wil Hein de technologie van het verdampen voor een grotere groep beschikbaar maken. De techniek van waterverdamping bestaat al heel lang, maar uitsluitend met metalen verdampers. Deze verdampers kampen met corrosie en hoge aanschafkosten, waardoor ze voor veel afvalwaterstromen niet rendabel zijn. Hein: “Veel afvalwaterstromen worden nu niet behandeld, omdat het te duur is. De Cevap werkt hetzelfde als een metalen verdamper, maar is gemaakt van polypropyleen kunststof en voorzien van vervangbare cartridges. Deze verdamper is economisch inzetbaar voor kleinere afvalwaterstromen van ongeveer 1000 liter per uur.”

De Farmcubes Cevap gaat zo’n 15 jaar mee, is vrijwel volledig recyclebaar en eenvoudig in onderhoud, met cartridges die elke drie tot vier maanden vervangen kunnen worden. Hiermee is de technologie van waterverdamping ook toegankelijk voor individuele veehouders die hun meststromen duurzaam willen verwerken.

Hoe werkt een waterverdamper?

“Het mooiste voorbeeld is eigenlijk de natuur die dit proces constant doet met zout water in oceanen. De zon verwarmt het oceaanwater, waardoor waterdamp ontstaat. Het zout blijft achter in de oceaan, terwijl de pure waterdamp opstijgt. Deze waterdamp koelt af en vormt druppels die als zoet regenwater terugvallen op aarde.”

Hein gaat verder: “Een verdamper in waterbehandeling imiteert dit natuurlijke proces door water te verhitten en de damp te scheiden van de verontreinigingen, waardoor schoon water wordt geproduceerd. Wat overblijft is een residu waarin alle vervuiling zit. Dit residu kan worden afgevoerd, maar er zijn ook mogelijkheden om waardevolle mineralen eruit te halen die in andere industrieën hergebruikt kunnen worden.”

Hoe weet je welke technologie interessant is voor jouw veebedrijf?

“Om te bepalen welke technologie geschikt is voor jouw veebedrijf, komen we langs en kijken we naar de specifieke afvalwaterstroom die je hebt. Dit doen we door een pilot test of andere kleinschalige proeven uit te voeren. Vervolgens laten we zien wat de kosten en energieverbruik zijn en wat het oplevert. We bieden deze berekening vooraf en vrijblijvend aan. Elk boerenbedrijf heeft zijn eigen uitdagingen, mogelijkheden en toekomstplannen. Die brengen we in kaart om vast te stellen welke combinatie van technologieën het beste rendement oplevert voor de boer. Dit kan bijvoorbeeld meststrippen zijn, een verdamper of een combinatie van beide.”

Hein sluit af: “Een enkele technologie is nooit de oplossing voor alles. Het draait om het combineren van meerdere technologieën die passen bij de opzet van je bedrijf. Technologieën blijven zich ontwikkelen, net als de vraag uit de sector.” Hij benadrukt dat input van veehouders cruciaal is voor verder onderzoek en productontwikkeling rondom mestverwerking en nodigt hen uit om ervaringen en wensen te delen. “Verdiep je in de mogelijkheden voor jouw bedrijf en laat ons weten wat je wilt bereiken met de meststromen.”