Ervaringen met natuurinclusieve melkveehouderij
Het project ‘Natuurinclusief Betuws Boeren’ is na drie jaar afgerond. De ervaringen van de deelnemers met diverse natuurinclusieve maatregelen zijn gepubliceerd in een factsheet per sector:
In dit nieuwsbericht aandacht voor de melkveehouderij, waarin gewerkt werd aan deze natuurinclusieve maatregelen:
- kruidenrijk grasland
- weerbare bodem
- bloeiende akkerranden
- alternatieve voedergewassen
- mechanische onkruidbestrijding
Meer voeropname door kruidenrijk gras
De deelnemers hebben binnen het project meer kruidenrijk grasland gerealiseerd op hun bedrijven en zien daar diverse voordelen van. Een voordeel is de binding van stikstof, waardoor deelnemers hun bemesting sterk konden terugbrengen. Omdat kruiden over het algemeen dieper wortelen dan gras, is de bodem beter doorworteld. Dat betekent ook dat de kruiden hun vocht dieper uit de bodem halen en daardoor langer blijven doorgroeien. De beter doorwortelde bodem heeft ook een positief effect op het vochtvasthoudend vermogen van de bodem. Tot slot heeft de biodiversiteit baat bij het kruidenrijk grasland, de melkveehouders zien meer insecten, weidevogels en vlinders.
Het blijkt dat koeien meer ruwvoer opnemen, omdat de smakelijkheid van het rantsoen is toegenomen door het kruidenrijke gras. De deelnemers zien ook dat de mineralenrijkheid van het kruidenrijke gras ten goede komt aan de gezondheid van het vee. Tips en ervaringen rondom de oogst, opslag en voeren van kruidenrijk gras staan in het factsheet.
Weerbare bodem
Om de bodemstructuur te verbeteren is er getest met ploegloze grondbewerking, met een cultivator. De draagkracht van de grond verbetert en het gehalte organische stof in de bovenlaag blijft op peil. De ploegloze bewerking heeft ook een positief effect op het vochtvasthoudend vermogen van de bodem.
Bloeiende akkerranden
De projectdeelnemers hebben bloeiende akkerranden ingezaaid om biodiversiteit te bevorderen. Praktische tips uit het factsheet: leg een vals zaaibed aan, ter bestrijding van ongewenste kruiden. En het inzaaien van akkerranden in het najaar geeft het beste resultaat.
Alternatieve voedergewassen
Melkveehouders zijn aan de slag gegaan met de teelt van eiwit en energierijke krachtvoervervangers zoals veldbonen, voederbieten, luzerne, granen en sorghum. Wisselteelt met andere gewassen in plaats van een continuteelt van mais op hetzelfde perceel heeft een positief effect op de bodemkwaliteit. Vruchtwisseling zorgt voor meer bodembiodiversiteit, waardoor deze weerbaarder wordt. Daarnaast worden nutriënten zoals stikstof beter benut bij een vruchtwisseling, wat leidt tot minder af- en uitspoeling van nutriënten.
Mechanische onkruidbestrijding
De deelnemers hebben geëxperimenteerd met mechanische onkruidbestrijding, om zo het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen terug te brengen. In grasland zijn goede ervaringen opgedaan met de wiedeg om ondiep wortelende onkruiden te bestrijden. Bij de teelt van voedergewassen blijkt een vals zaaibed effectief om de eerste onkruiddruk te lijf te gaan. Er is getest met wiedeg en schoffel bij voedergewassen, het factsheet geeft tips hierover.
Tekst: Kirsten van Valkenburg
Beeld: Olesya via iStock