Koe raakt snel gewend aan draadloze afrastering

Draadloze, virtuele afrastering is een alternatief en een aanvulling op (schrik)draad voor weidende koeien. De koeien worden uitgerust met een halsband met een GPS-functie, die geluids- en elektrische signalen afgeeft wanneer een dier buiten een door de veehouder aangegeven gebied dreigt te treden. Dit systeem biedt mogelijkheden voor maatwerk in het beweiden van vee in weides en natuurgebieden, waarbij alleen nog fysieke afrastering helemaal rondom nodig is.

Draadloze afrastering draagt via plaatsbepaling en veranderingen daarin (of juist niet) bij aan een betere monitoring van dieren en zorgt voor flexibel weidemanagement, omdat de afrastering gemakkelijk (digitaal) verplaatst kan worden. Wereldwijd zijn verschillende systemen beschikbaar, maar voor de Nederlandse situatie is het nog nieuw, stellen de onderzoekers.

Dynamisch draadloos weiden

Hoewel er in het buitenland al veel onderzoek is gedaan naar de effecten op het dierenwelzijn en de voordelen voor de veehouder, zijn er specifiek voor de Nederlandse veehouderij nog vragen over toepassingsmogelijkheden, bijvoorbeeld bij het werken aan stikstofefficiëntie- en biodiversiteitsdoelen. Hiertoe is het VIPNL-project ‘Dynamisch Draadloos Weiden’ gestart, waarin deze zaken worden onderzocht.

Bij het onderzoek werd onder andere gekeken naar ongerief ten tijde van en gedurende een langere periode als gevolg van de schok(ken), en of dieren de vermogens en mogelijkheden hebben om adequaat met het systeem om te gaan: leervermogen, voorspelbaarheid en beheersbaarheid. De onderzoekers bestudeerden het gedrag van de koeien ten tijde van en als gevolg van de schok(ken).

Daarnaast vergeleken ze het gedrag van dieren met een draadloos systeem met het gedrag van dieren met schrikdraad. Ook keken ze naar het gedrag van dieren voor en na de introductie van een draadloze afrastering. Vervolgens werden ook fysiologische parameters voor stress zoals hartslag en cortisol in melk en mest gemonitord.

Schokken voor lief nemen

De onderzoekers stellen vast dat er nauwelijks verschillen zijn in rust- en eetgedragspatronen, hartslag en cortisol in mest en melk van de dieren wanneer ze werden gehouden binnen draadloze afrastering of gewoon schrikdraad. De grote meerderheid van de dieren blijkt binnen één of enkele dagen met de draadloze afrastering om te kunnen gaan en ontvangt na enkele dagen nauwelijks nog elektrische schokken.

Een klein deel van de dieren heeft echter meer moeite om te leren omgaan met draadloze afrastering of neemt eventuele schokken voor lief, gebaseerd op het aantal signalen dat wordt afgegeven aan de dieren via de halsband.

Meer onderzoek is nodig om te achterhalen wat dit laatste betekent voor het dierenwelzijn en of maatwerk nodig is om het welzijn van deze dieren te verbeteren.